FTM in discussie op Zwarte Cross en geld voor Georgische propaganda op de Zuidas
In dit artikel:
Team Zuidas van Follow the Money rapporteert twee hoofdonderwerpen: de nasleep van het bericht over de verkoop van festivals aan private-equitywereld en onderzoek naar financieringsvragen rond de Georgische televisiezender Imedi.
Zwarte Cross, Superstruct en KKR
- In Literair café Het Ezelsoor op het festival de Zwarte Cross (Achterhoek) voerden FTM-journalisten Remy Koens, Jildau Cuperus en de auteur een paneldiscussie onder leiding van Erik Dijkstra. De discussie ontstond nadat FTM publiceerde dat het Amerikaanse investeringsfonds KKR mede-eigenaar werd van Superstruct, het bedrijf dat sinds 2017 tientallen festivals in Europa en Australië had opgekocht (onder meer evenementen van ID&T, Zwarte Cross en Wacken).
- Pro-Palestijnse activisten bekritiseren KKR omdat het zou investeren in bedrijven die aan het Israëlische leger leveren of activiteiten ondersteunen op de Westelijke Jordaanoever. Na het bericht vroeg Zwarte Cross-directeur Ronnie Degen bij KKR om opheldering, maar kreeg volgens hem geen bevredigend antwoord. De festivalorganisatie kreeg wel intern druk van KKR om een kritische mededeling van de website te verwijderen, wat zij niet deden.
- Degen schetst dat Zwarte Cross in 2021 na aandringen van Wacken alsnog aandelen verkochten aan Superstruct, die toen beloofde geen inmenging in programmering en inhoud. De samenwerking moest vooral kostenvoordelen opleveren in een tijd van stijgende prijzen voor personeel en materialen.
- FTM probeert sindsdien de relatie tussen KKR en mogelijk controversiële investeringen in kaart te brengen; KKR weigert on the record commentaar te geven. Collega Salsabil Fayed onderzocht ongeveer 600 KKR-investeringen en bespreekt de bevindingen met collega’s in een podcast. Een concreet voorbeeld: Accel (met fietsmerken Batavus, Sparta, Koga), waarin KKR en het Nederlandse fonds Teslin participeren, verhuist assemblage van Heerenveen naar Hongarije, wat zo’n 160 banen in Friesland kost.
Imedi TV en leningen van een oligarch
- FTM onderzocht Imedi TV, Georgië’s populairste zender, die volgens critici pro-regeringspropaganda van de partij Georgische Droom verspreidt. Officieel zegt eigenaar Irakli Rukhadze dat de zender onafhankelijk is, maar het jaarverslag van 2022 toont leningen van JSC Cartu Bank en zusterbedrijven (onderdeel van het imperium van miljardair Bidzina Ivanishvili) aan Imedi ter waarde van in totaal tientallen miljoenen lari (rond ruim 17,9 miljoen lari vermeld tussen bank en groep in artikel; omgerekend miljoenen euro’s).
- Die financiële banden wekken vraagtekens over redactionele onafhankelijkheid, temeer omdat Ivanishvili als erevoorzitter en feitelijk leider van de Georgische Droom geldt. In 2023 ontbreekt zo’n leningsoverzicht in Imedi’s jaarverslag. Hunnewell Partners, Rukhadze’s investeringsvehikel, noemt de leningen ‘commercieel’ en zegt dat ze zijn afbetaald en van relatief kleine omvang; ook zou Imedi bij meerdere banken lenen.
- FTM ziet in beide dossiers de bredere problematiek van private-equity-invloed op cultuur- en mediasectoren: wie controleert inhoud wanneer financiers politieke of winstmatige belangen hebben?
Lezers wordt gevraagd tips te delen met de redactie.