Frankrijk staat aan rand van de afgrond, zegt deze econoom. 'Dat is ook voor Nederland een probleem'

In dit artikel:

Maandag stemt het Franse parlement over het lot van François Bayrou, na een initiatief van de premier, in een poging steun te vergaren voor de begroting van 2026. Econoom Philippe Dessertine — voormalig begrotingsadviseur en nu docent aan de Sorbonne — waarschuwt dat achter deze politieke crisis een ernstige financiële crisis schuilgaat die ook Nederland en de rest van Europa kan raken.

Frankrijk kampt al lange tijd met hoge tekorten en een snel oplopende staatsschuld. Daardoor neemt de rente-op-debt en de kosten voor schuldenaflossing een steeds groter deel van de begroting in, waardoor er minder geld overblijft voor noodzakelijke investeringen (zoals in kunstmatige intelligentie, satellietinfrastructuur en defensie) en voor goed functionerende publieke diensten. Dessertine stelt dat deze ontwikkeling het vertrouwen van private investeerders aantast en dat stijgende rente op langlopende Franse staatsobligaties — die dinsdag fors opliepen — het risico op een bredere financiële onrust vergroot: “We staan aan de rand van de afgrond,” zegt hij.

Als oorzaak wijst Dessertine op een structureel beleidspatroon: problemen worden doorgaans met extra uitgaven bestreden in plaats van met structurele hervormingen. Grote, centraal aangestuurde organisaties in defensie, onderwijs en gezondheidszorg zijn volgens hem logge “geldslurpers” waar meer op bureaucratie dan op uitvoering wordt ingezet. Politici mijden ingrijpende hervormingen uit vrees voor electorale verliezen; alleen bij acute crises wordt er vaak pas gehandeld — maar dan te gefragmenteerd, wat opnieuw protesten en ontevredenheid oproept (zoals bij de pensioendebatten).

Wat er na maandag kan volgen, is volgens Dessertine weinig geruststellend: zelfs als de vertrouwensstemming de regering redt, blijft de begroting rommelig. Hoogstwaarschijnlijk komt er een nieuwe premier die snel een nieuwe begroting moet indienen, met het risico op halfslachtige aanpassingen, herhaalde regeringsvallen of nieuwe verkiezingen. Dergelijke politieke instabiliteit zal de financiële markten nervoseren en nadelige gevolgen hebben voor de eurozone.

Kortom: de combinatie van oplopende schuld, politieke aarzeling voor structurele hervormingen en een centraal, log bestuursmodel bedreigt niet alleen Frankrijk’s toekomstbestendigheid maar kan ook economische gevolgen hebben voor buurlanden zoals Nederland.