Frankrijk raakt opnieuw premier kwijt en voorziet straatprotesten
In dit artikel:
Duizenden Fransen bereiden zich via sociale netwerken voor op een landelijke actiedag woensdag, ondanks dat de premier zijn bezuinigingsplannen vorige week verloor en naar huis is gestuurd. De protesten, georganiseerd buiten vakbonden en partijen om via honderden Telegram- en Facebookgroepen, variëren van straatacties en rotondebezettingen tot plannen voor blokkades van raffinaderijen en oproepen om een dag geen geld uit te geven.
Lokale bijeenkomsten zijn gepland vanaf het ochtendgloren: in Saint-Étienne verzamelen zich rond 08.30 uur ongeveer zeshonderd mensen bij het station, waar ook spoorwegpersoneel meedoet; in Caen starten actievoerders al om 04.00 uur om de toegangsrotonde naar Ouistreham te bezetten. Landelijk rekenen veiligheidsdiensten, op basis van online enthousiasme, op ongeveer 100.000 deelnemers, al is het onduidelijk of die schatting klopt.
De oorsprong van de onrust ligt bij de aangekondigde besparingsmaatregelen van premier François Bayrou — bijna 44 miljard euro — die hij nodig achtte om het langdurige begrotingstekort en de oplopende staatsschuld aan te pakken. De oppositie trok woensdag het vertrouwen terug, waardoor Bayrou is vertrokken en zijn maatregelen voorlopig van de baan zijn; president Macron moet nu een nieuwe premier aanwijzen of vervroegde verkiezingen uitschrijven.
Toch zetten veel actiegroepen door. Regio’s als Bretagne en rond Lyon tonen hoge actiebereidheid; in Parijs worden blokkades op de ringweg verwacht en in Rennes timmeren winkels hun etalages dicht uit voorzorg. De acties zullen vooral lokaal blijven en grootschalige snelwegsluitingen zijn niet verwacht, al kunnen tolpoorten bezet worden.
Onder de bevolking is verdeeldheid: een peiling gaf 46 procent steun aan de demonstranten, 28 procent was tegen en 26 procent onverschillig. Steun blijkt vooral geconcentreerd bij links-radicale kiezers, maar ook een deel van radicaal-rechtse aanhangers toont sympathie. Autoriteiten vrezen dat extremistische groepen, zoals anarchistische Black Blocs, de protesten kunnen kapen en dat beelden van de gewelddadige Gele Hesjesperiode zich kunnen herhalen. Vakbonden roepen intussen op tot een eigen landelijke staking en demonstraties die komende week volgen.