Fotograaf Anton (37) ziet vaker agressie tegen foto- en videojournalisten. 'Ik lees niet wat er onder mijn foto's staat op social media'
In dit artikel:
Bijna alle foto- en videojournalisten krijgen te maken met agressie en intimidatie, blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O onder 267 beroepsfotografen en cameramensen. Negen van de tien respondenten rapporteerden dergelijke ervaringen; dat is meer dan bij journalisten in het algemeen (zeven op de tien). De enquête, uitgevoerd in opdracht van Persveilig, signaleert een toename sinds 2017 en wil de positie van journalisten versterken tegen geweld, online bedreigingen en juridische druk.
Friese fotojournalist Anton Kappers (37) illustreert waarom: hij rijdt met een pieper voor 112-meldingen en maakt beelden van auto-ongelukken, branden en gemeentelijke gebeurtenissen. Bij incidenten werkt hij op afstand, zoekt daarna contact en zorgt dat slachtoffers of kentekens niet herkenbaar in beeld komen. Toch loopt hij tegen scheldpartijen en online haat aan, vooral sinds de coronaperiode toen demonstranten de ‘mainstream media’ verdachten. „Ze vinden ons lijkenpikkers,” zegt hij over reacties van omstanders. Kappers ervaart vooral bedreigingen via sociale media en probeert onnodige confrontatie te vermijden; in ernstigere gevallen schakelt hij de politie in.
Ook Jilmer Postma, fotograaf in Noord-Nederland voor ANP en regionale kranten, herkent agressie, maar ziet die minder vaak voorkomen in het Noorden dan in de Randstad. Bij boerenprotesten kreeg hij bijvoorbeeld vragen over zijn politieke positie; hij antwoordt dan dat hij „anti-niemand en pro-iedereen” is. Recentere bedreigingen voelden volgens hem ernstiger aan bij rechtszaken rond soevereinen in Leeuwarden, waar mensen journalisten verdachten van staatsdiensten.
De redenen achter de vijandigheid zijn meervoudig: wantrouwen jegens media, emotie bij slachtoffermomenten, en het feit dat omstanders zelf vaak fotografen zijn geworden. Fotograferen bij incidenten blijft noodzakelijk voor verslaggeving, maar brengt steeds vaker risico’s met zich mee — zowel fysiek aan de plek zelf als digitaal via bedreigingen en doxing. Journalisten hanteren voorzorgsmaatregelen zoals afstand houden, anonimiseren van beelden en inroepen van politie waar nodig.