Femke Halsema had het over identiteit, de blik van de ander en de compromisloze vrouwen tegen wie ze opkijkt

maandag, 1 september 2025 (09:15) - De Groene Amsterdammer

In dit artikel:

Femke Halsema nam in Zomergasten afstand van een scherp onderscheid tussen ‘de burgemeester’ en ‘Femke’ en koos juist voor thema’s die buiten de dagelijkse invulling van haar ambt vallen. In het gesprek met Griet Op de Beeck stond steeds de vraag centraal hoe de blik van anderen iemands zelfbeeld en politiek handelen beïnvloedt: van online haat en straatgeweld tot de constante beoordeling van vrouwen aan hun uiterlijk en zorgtaken.

De aflevering startte met een fragment van Margaret Thatcher — en Halsema erkende de bewondering voor de theatrale weerbaarheid van die vrouw, ook al verwerpt ze thacherisme inhoudelijk — waarna het gesprek telkens terugkeerde naar het spanningsveld tussen publieke functie en persoonlijke ervaring. Op de Beeck probeerde bij meerdere recente dossiers de emotionele impact op Halsema als mens te achterhalen, bijvoorbeeld rond de rellen na de wedstrijd Ajax–Maccabi Tel Aviv. Halsema hield daarin de scheidslijn bewust overeind en antwoordde primair vanuit haar rol als burgemeester, waarmee ze liet zien hoe moeilijk het is om privégevoelens mee te wegen in een openbaar ambt.

Persoonlijke reconstructies vormden een belangrijk deel van het gesprek. Halsema vertelde open over de periode na haar vertrek uit de landelijke politiek in 2011, waarin het wegvallen van publieke erkenning bij haar leidde tot onzekerheid en een zoektocht naar identiteit. Ze blikte ook terug op jongere jaren — horecawerk, interesse in Simone de Beauvoir en de drang naar een groots leven — en noemde Jane Fonda als rolmodel voor haar relatieve compromisloosheid op latere leeftijd.

Een constante in haar reflecties is hoe gendernormen haar carrière en privéleven hebben gekleurd: de neiging te pleasen, schaamte bij hard werken gekoppeld aan vragen over moederschap, en media-oordelen die zelden vergelijkbaar waren voor mannen. Halsema signaleert dat vrouwenemancipatie momenteel onder druk staat; de open vijandigheid op straat en het online gedachtegoed waarin vrouwen als bezit worden gezien, schrikken haar af. Tegelijk prijst ze sommige jonge vrouwen om hun onverbiddelijkheid.

Kortom: in Zomergasten gebruikte Halsema persoonlijke verhalen, cultuurfragmenten en politieke voorbeelden om te laten zien dat publieke ambtenaren vaak slechts een deel van zichzelf kunnen tonen — en dat die gefragmenteerde blik op politici bijzonder grillige, vaak gendergebonden consequenties heeft.