FBI-directeur die zowel Clinton als Trump in de problemen bracht en dat nu met aanklacht bekoopt: dit is James Comey
In dit artikel:
James Comey, de voormalige topman van de FBI, is deze week in de Verenigde Staten aangeklaagd wegens meineed en belemmering van de rechtsgang. De zaak komt twee weken nadat hij publiekelijk is bekritiseerd in verband met communicatie rond president Trump; Comey verschijnt over veertien dagen voor de rechter. Volgens de aanklagers hangen de beschuldigingen samen met verklaringen die hij zou hebben gegeven nadat Trump druk uitoefende op het ministerie van Justitie.
Comey (64), geboren en opgegroeid in New York, bouwde eerst naam op als federaal aanklager: hij onderzocht in de jaren 90 het Whitewater-dossier rond Bill en Hillary Clinton, bracht tv-ster Martha Stewart in 2004 achter de tralies wegens beursfraude en richtte een eenheid op tegen internationale drugskartels. In 2003 werd hij door president George W. Bush benoemd tot onderminister van Justitie; zijn snelle actie om een omstreden afluistermaatregel van het ministerie te blokkeren toen minister John Ashcroft in het ziekenhuis lag, vestigde zijn reputatie als onafhankelijk functionaris.
In 2013 benoemde president Barack Obama Comey tot directeur van de FBI. Tijdens zijn leiding kwamen meerdere gevoelige dossiers voorbij: een omstreden opmerking over Polen en de Holocaust waarvoor hij later excuus aanbood; een conflict met Apple over het ontgrendelen van een iPhone; en vooral zijn rol in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2016. Comey kondigde op 28 oktober 2016 een hernieuwd onderzoek aan naar Hillary Clintons e-mails — elf dagen voor de verkiezingen — en verklaarde later twee dagen vóór de stembusgang dat er geen vervolging volgde. Clinton ziet dat moment nog steeds als bepalend voor haar nederlaag.
De relatie met Donald Trump verslechterde snel nadat deze in 2017 aantrad. Comey weigerde persoonlijke loyaliteit aan Trump te beloven en werd in mei 2017 ontslagen; Trump gaf later toe dat het onderzoek naar mogelijke banden tussen zijn campagne en Rusland de werkelijke aanleiding was. Comey lekte vervolgens notities en getuigde publiekelijk, wat mede leidde tot de aanstelling van speciaal aanklager Robert Mueller. Na zijn vertrek uit de FBI werd Comey een felle criticus van Trump, onder meer via zijn boek A Higher Loyalty.
De spanningen tussen beide mannen hielden aan: Comey plaatste onlangs een Instagramfoto met de cijfers "86 47", een post die door sommigen werd gezien als een oproep om de 47e president te “uitschakelen”, waarna veiligheidsdiensten hem ondervroegen. Nu hij officieel is aangeklaagd, benadrukte Comey dat hij en zijn familie wisten dat verzet tegen Trump een prijs heeft, maar hield hij vol onschuldig te zijn: "Ik ben onschuldig. Laat ons dus een proces houden."