'Fascisme' en 'genocide' scoren niet bij de kiezers
In dit artikel:
In de aanloop naar de Nederlandse verkiezingen ziet columnist Sylvain Ephimenco hoe begrippen als ‘fascisme’ en ‘genocide’ veelvuldig opduiken in het publieke debat, maar hij waarschuwt voor het gemak waarmee die labels worden uitgedeeld. Media- en opiniestukken wijzen met name op een vermeend opkomend fascisme; tegelijk hekelt Ephimenco het idee dat collega-journalisten makkelijk tot aanhangers van extreemrechts worden gebombardeerd.
De pro-Palestijnse organisatie The Rights Forum (TRF) bracht een poster uit met foto’s van Geert Wilders, Dilan Yesilgöz en Caroline van der Plas, vergezeld van de tekst dat zij voor genocide zouden hebben gekozen. Die campagne leidde tot klachten (Van der Plas deed aangifte) en verhitte reacties: oud-minister Jan Pronk steunde de boodschap, terwijl Ephimenco de bewering scherp veroordeelt en vindt dat TRF zich daarmee politiek heeft gediskwalificeerd. GroenLinks–PvdA-lijsttrekker Frans Timmermans weigerde de poster te veroordelen, omdat hij de zaak niet al te ernstig achtte — iets wat de auteur koppelt aan interne partijperikelen rond kandidaat Esmah Lahlah.
Ook de prijsuitreiking aan columnist Theodor Holman door de vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte veroorzaakte commotie vanwege zijn uitgesproken pro-Israëlpositie; oud-voorzitter Anton van Hooff stelde, provocerend, dat het applaus vooral uit Joodse kring kwam en maakte een scherpe tegenstelling tussen de verantwoordelijkheid van moslims en Joden in relatie tot hun nationale staat. Ephimenco vreest dat het woord ‘genocide’ zo tot een instrument kan verworden dat ook antisemitische sentimenten voedt.
Tegelijk relativeert hij het politieke effect: uit een Ipsos-peiling blijkt dat kiezers andere kwesties hoger plaatsen — woningmarkt (48%) en immigratie/asiel (36%) — terwijl de oorlog in Gaza slechts door 4 procent als belangrijkste onderwerp wordt gezien. Ephimenco suggereert dat het fel moraliserende taalgebruik vooral polarisatie produceert, maar kennelijk weinig weerklinkt bij de gemiddelde kiezer.