Fact-checkers Pointer verspreiden zelf desinfomatie

In dit artikel:

Pointer heeft gebruikgemaakt van kunstmatige intelligentie om afleveringen van podcasts uit 2022 en 2023 te analyseren op de verspreiding van “misinformatie”, waaronder schadelijk medisch advies en complottheorieën. Deze AI, aangeduid als een 'supercomputer', genereerde transcripten die de redactie van Pointer handmatig moest controleren, maar, zoals blijkt, werden veel van deze transcripten niet goed verifieerbaar of zelfs onbegrijpelijk gevonden door de podcastmakers die beschuldigd werden.

Enkele bekende podcasters, waaronder Ad Verbrugge van De Nieuwe Wereld, hebben gereageerd op Pointer's beschuldigingen. Zij hebben kritiek geuit op de vaagheid van de communicatie van Pointer en de niet-transparante wijze waarop zij hun bevindingen presenteerden. Verbrugge benadrukt dat de inhoud en context van de beschuldigingen vaak onduidelijk waren en dat Pointer zich niet aan zijn eigen onderzoekscriteria houdt.

Daarnaast uitten andere podcastmakers, zoals Sietske Bergsma en Ferdinand van der Neut, hun onvrede over de censuurmethoden van Pointer. Bergsma spreekt van fragmentarische en slecht vertaalde transcripten, die de betrokkenen dwingen om zelf te raden naar de misinformatie waarnaar Pointer verwijst.

Kritiek op Pointer's werkwijze komt ook van andere media, die beschrijven hoe de organisatie hen in de hoek van complotdenkers plaatst, zonder voldoende onderbouwing. Pointer's aanpak wordt omschreven als intimiderend, vooral gericht op kleinere media die alternatieve informatie aanbieden. De affaire roept vragen op over journalistieke integriteit en de rol van AI in het onderzoeksproces.

Pointer, dat zichzelf als een toporganisatie in de Nederlandse onderzoeksjournalistiek profileert, heeft eerder ook kritiek gekregen op ongefundeerde beschuldigingen aan het adres van andere individuen en organisaties. Dit alles speelt zich af binnen een groter netwerk van factcheckers en media-instellingen die samenwerken om de zogenaamde informatiekwaliteit te waarborgen, wat leidt tot discussies over de vrijheid van meningsuiting en de grenzen van journalistieke verantwoordelijkheid.