Europees Hof zet streep door zaak over akkoord voor datadeling tussen EU en VS

In dit artikel:

Het Europees Hof van Justitie heeft een poging tot vernietiging van het EU‑VS‑adequaatheidsbesluit uit 2023 verworpen. De zaak was aangespannen door de Franse parlementariër Philippe Latombe, die betoogde dat de Amerikaanse Data Protection Review Court (DPRC) niet onafhankelijk is en dat de omvangrijke inzameling van persoonsgegevens door Amerikaanse inlichtingendiensten onvoldoende beperkt en dus onverenigbaar met EU‑regels zou zijn.

Het Hof oordeelt dat de DPRC voldoende waarborgen kent voor rechterlijke onafhankelijkheid: rechters kunnen alleen door de Amerikaanse minister van Justitie worden ontslagen en alleen om gewettigde redenen, en noch de minister noch inlichtingendiensten mogen de DPRC belemmeren. Verder wijst het hof erop dat de Europese Commissie verplicht is continu toezicht te houden op de toepassing van het Amerikaanse kader en bij wijziging het adequaatheidsbesluit kan opschorten, aanpassen of intrekken.

Wat massale gegevensverzameling betreft, stelt het Hof dat voorafgaande toestemming van een onafhankelijke instantie niet per se vereist is, mits er achteraf juridische toetsing plaatsvindt. In de VS geschiedt die toetsing volgens het Hof via de DPRC, en daarmee zouden de Amerikaanse waarborgen gelijkwaardig genoeg zijn aan EU‑normen. Eerdere soortgelijke besluiten werden in 2015 en 2020 door het Hof verworpen (Schrems I en II); het huidige oordeel steunt op een uitvoeringsbesluit van de Amerikaanse president uit oktober 2022 en aanvullende regels van het ministerie van Justitie.

(Wouter Hoeffnagel, Manager Online content bij Dutch IT Media)