Europa schuift naar rechts terwijl de EU wankelt: welke politieke krachten winnen?

In dit artikel:

Frits Bosch analyseert in dit tweede deel hoe recente verschuivingen in Frankrijk, Duitsland, Italië, Denemarken en Spanje nationale politiek en Europese besluitvorming beïnvloeden. Hij signaleert de opkomst van nieuwrechts en groeiende spanningen tussen nationale soevereiniteit en Brussel, waarbij uiteenlopende migratie- en economischestrategieën de EU-uitlijning onder druk zetten. Tegelijkertijd wijst hij erop dat Europa voor zes prangende strategische opgaven staat: het versterken van de defensiecapaciteit tegenover een vijandiger Rusland, het blijven steunen van Oekraïne terwijl Amerikaanse betrokkenheid afneemt, het herstellen van economische groei in een tijd van protectionisme, het vasthouden aan klimaatdoelen ondanks politieke tegendruk, het uitvoeren van een gemeenschappelijk immigratiepact en het fors investeren in digitale technologieën en AI terwijl deregulering en privaat kapitaal nodig zijn om China en de VS bij te houden. Bosch betoogt dat geen van deze taken op zichzelf eenvoudig is en dat de combinatie van nationale politieke verschuivingen en zware beleidsopgaven het risico van een fundamentele herordening van politieke krachten in Europa vergroot. Als gevolg daarvan zullen nationale verkiezingsresultaten en beleidskeuzes de toekomst van de Unie in de komende jaren sterk bepalen.