Europa komt met eigen vredesplan voor Oekraïne nu ontmoeting Trump met Poetin klapt
In dit artikel:
Na een reeks gesprekken tussen leiders is de geplande vredestop tussen president Trump en Vladimir Poetin in Boedapest voorlopig van de baan. Trump had na een telefoongesprek met Poetin vorige week nog aangedrongen op vrede op Russische voorwaarden en daarmee Oekraïense president Volodymyr Zelensky woedend gemaakt. In het Witte Huis werd later duidelijk dat een tweede ontmoeting niet doorgaat, een besluit dat volgde op een moeizaam onderhoud tussen minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en zijn Russische collega Sergej Lavrov. Lavrov hield volgens Rusland vast aan harde eisen: eerst een akkoord, daarna pas een staakt-het-vuren. Trump reageerde gefrustreerd op de onverzettelijkheid van Moskou en kondigde aan binnen twee dagen zijn visie op de oorlog toe te lichten.
Tegelijkertijd zetten Europese landen en Oekraïne een diplomatieke tegenzet in: ze werken aan een twaalfpuntenvoorstel om de oorlog te beëindigen en Oekraïne zo sterk mogelijk naar de onderhandelingstafel te laten komen. Dat plan, waar Bloomberg over berichtte, bevat onder meer: een bevriezing van de frontlijn, een wapenstilstand, veiligheidsgaranties voor Oekraïne, onderhandelingen over bestuur van bezette gebieden zonder erkenning van Russische soevereiniteit, miljardensteun voor wederopbouw en een versnelde EU-toetredingsvooruitzicht. Sancties tegen Rusland zouden geleidelijk kunnen worden versoepeld, maar alleen bij aantoonbare Russische medewerking; vrijgave van ongeveer 300 miljard dollar aan bevroren Russische tegoeden zou gekoppeld worden aan bijdragen aan de wederopbouw.
Vrijdag komt een coalitie van circa 35 landen in Londen bijeen om over het voorstel en garanties te spreken; Trump zou als voorzitter van een voorgestelde vredescommissie een rol kunnen krijgen, mits de VS instemmen. Donderdag staat Oekraïne hoog op de agenda van de EU-top in Brussel, waar leiders bespreken hoe ze meer geld, wapens en strengere sancties kunnen inzetten om de onderhandelingspositie van Kyiv te versterken. Een belangrijk punt is het gebruik van zo’n 140 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden als onderpand voor leningen aan Oekraïne; België heeft juridische bezwaren overwonnen, maar Hongarije en andere landen kunnen nog dwarsliggen.
President Zelensky spreekt de EU-leiders persoonlijk of via video toe. De EU heeft al laten weten niet akkoord te gaan met Poetins eis om gebiedsafstand, omdat dat een gevaarlijk precedent zou scheppen voor agressie in Europa.