Euroclear met scherpste waarschuwing tot nu toe over gebruik Russische tegoeden: "Wereld kan dit zien als confiscatie"
In dit artikel:
Euroclear waarschuwt de Europese leiders dat het gebruiken van de sinds 2022 bevroren tegoeden van de Russische centrale bank — ongeveer 185 miljard euro — voor de wederopbouw van Oekraïne grote risico’s met zich meebrengt. CEO Valérie Urbain heeft in een brief aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Europese Raadsvoorzitter Antonio Costa gesteld dat zo’n stap buiten de EU al snel als confiscatie kan worden gezien, met schadelijke gevolgen voor het Europese investeringsklimaat.
Het belangrijkste bezwaar van Euroclear is economisch en juridisch: het in beslag nemen van de tegoeden kan beleggers afschrikken om in Europese staatsobligaties te stappen, wat tot hogere rentes en bredere marktfelheid kan leiden. Daarnaast waarschuwt het bedrijf voor mogelijke rechtszaken of tegenmaatregelen vanuit Moskou, inclusief pogingen om activa of claims van Euroclear te treffen. Euroclear eist daarom garanties dat landen meebetalen voor eventuele juridische kosten als het geld toch wordt ingezet voor Oekraïne.
Achtergrond: de 185 miljard euro zijn sinds 2022 bevroren als strafmaatregel tegen Rusland. Euroclear beheert die reserves en heeft daarover jarenlang onder meer provisie-inkomsten geboekt; belastingen op die winst komen ook bij de Belgische schatkist terecht en worden deels voor steun aan Oekraïne gebruikt. Tot nu toe is echter niet aan het kapitaal zelf geraakt. De Europese Commissie wil nu dat het principalbedrag gebruikt wordt voor herstelwerkzaamheden in Oekraïne, eventueel als voorschot dat later door Rusland moet worden terugbetaald als en wanneer het conflict en de sancties zijn afgewikkeld.
Politiek is het gevoelig: de Belgische premier Alexander De Wever heeft al tegenstand geuit vanwege twijfels over de legaliteit en angst voor repercussies. Een definitieve beslissing over het gebruik van de tegoeden staat mogelijk op de agenda van de Europese top van 18–19 december, maar het is onzeker of er dan al overeenstemming komt. De discussie is urgenter geworden nu ook de Amerikaanse president Donald Trump in zijn vredesplan voorstelt de geblokkeerde middelen te herverdelen — een deel voor Oekraïne en een deel voor een Amerikaans-Russisch investeringsfonds — wat extra internationale druk en complexiteit toevoegt.
Euroclear’s brief, naar buiten gebracht door de Financial Times en bevestigd aan VRT NWS, is de meest expliciete waarschuwing tot dusver van de instelling die de reserves beheert. Daarmee staat België en de EU onder aanzienlijke druk om een balans te vinden tussen politieke solidariteit met Oekraïne en het vermijden van juridische en marktrisico’s.