EU-plan voor grondstoffen moet Europa minder afhankelijk maken van China

In dit artikel:

De Europese Commissie presenteert een plan om de afhankelijkheid van kritieke grondstoffen — vooral zeldzame aardmetalen — uit China de komende jaren fors te verminderen. Die materialen zijn cruciaal voor batterijen, chips, defensieapparatuur en medische technologie, en momenteel wordt meer dan 90% van de bewerkte zeldrare aardmetalen en magneten uit China gehaald. De EU vreest dat Beijing dit marktdominantie als geopolitiek wapen kan gebruiken; eerdere exportbeperkingen in april en oktober versterkten die bezorgdheid.

Drie hoofdlijnen vormen de aanpak: meer winning binnen de EU, spreiding van importbronnen buiten de EU en sterkere recycling. Eurocommissaris voor Industrie Sejourné wil volgend jaar 3 miljard euro vrijmaken voor projecten die op korte termijn de aanvoer veiligstellen. Directe financiering is gepland voor lithiumwinning in Duitsland (voor batterijen) en molybdeenwinning in Groenland (belangrijk voor defensie).

Lidstaten moeten beter samenwerken bij strategische voorraden en gezamenlijke inkopen. Als ondersteuning komt er in 2026 een Europees Grondstoffencentrum dat beschikbaarheid, inkoop en opslag van essentiële materialen gaat coördineren. De EU bouwt voort op de kritieke-grondstoffenverordening die eist dat uiterlijk 2030 niet meer dan 65% van een grondstof uit één niet-EU-land mag komen; daarom zoekt Brussel ook partnerschappen met landen als Brazilië, Zuid-Afrika en Oekraïne.

Recycling krijgt extra aandacht: momenteel wordt binnen de EU minder dan 1% van zeldzame aardmetalen hergebruikt. De Commissie kondigt exportbeperkingen aan voor gebruikte magneten en investeert in onderzoek naar recycletechnieken. Het pakket past in een bredere strategie om geopolitieke afhankelijkheden te verkleinen; parallel daaraan bereikten EU-instellingen een akkoord om de invoer van Russisch gas stapsgewijs te beëindigen (LNG eind 2026, pijpleidingen uiterlijk september 2027).