EU-leiders zoeken in Kopenhagen naar antwoord op droneproblemen
In dit artikel:
In een streng beveiligd Kopenhagen komen vandaag de regeringsleiders van de 27 EU-landen bijeen om vooral de kwetsbaarheid van Europa voor onbemande vliegtuigen te bespreken. De bijeenkomst staat in het teken van droneverdediging, een onderwerp dat Denemarken dwarszit nadat de gaststaat vorige week met een reeks drone-incidenten te maken kreeg.
Meerdere Deense vliegvelden (onder meer Esbjerg, Sønderborg, Skrydstrup, Kopenhagen en Aalborg) zagen onbekende drones, waardoor sommige luchthavens tijdelijk moesten sluiten; ook boven de luchtmachtbasis Karup werd minstens één onbekend toestel gezien. Als directe reactie gelden er in heel Denemarken tijdelijk verboden voor civiele drones, op Kopenhagen Airport staan waarschuwingsborden en is extra radar geplaatst. Bondsgenoten reageerden snel: Duitsland stuurde een luchtverdedigingsfregat, Nederland en andere landen leveren anti-droneapparatuur, Oekraïne zendt specialists en de Deense politie publiceerde instructies voor meldingen van verdachte drone-activiteit.
Veiligheidsexpert Rasmus Dahlberg wijst erop dat de incidenten blootleggen dat Denemarken niet goed is toegerust voor hybride oorlogsvoering en noemt de situatie “vernederend”; ook in de publieke opinie leeft dat gevoel. De gebeurtenissen in Denemarken worden gezien als deel van een breder patroon: recentelijk drongen tientallen Russische drones het Poolse luchtruim binnen en werden ook in Roemenië drones waargenomen, wat de oostflank van de EU onder druk zet.
Als structurele oplossing ligt op de top het voorstel voor een Europese ‘dronemuur’: een netwerk om toestellen te detecteren, volgen en neutraliseren, gebaseerd op lessons learned in Oekraïne. De Europese Commissie ziet zo’n systeem als een kernonderdeel van haar defensiestrategie, maar de haalbaarheid, effectiviteit en tijdsplanning zijn onderwerp van discussie. De Duitse defensieminister Pistorius waarschuwde dat een werkend Europees systeem niet binnen drie à vier jaar te realiseren is. Daarnaast bestaat zorg dat de EU zich te veel op defensietaken wil toeleggen, waarmee rollen tussen lidstaten, de EU en de NAVO zouden kunnen vervagen; sommigen zien de primaire verantwoordelijkheden nog steeds bij de NAVO, al kan de EU faciliteren bij infrastructuur en coördinatie.
Wat weinig discussie behoeft is de noodzaak: de recente incidenten tonen scherp aan dat betere verdediging tegen drones hoog op de Europese veiligheidsagenda moet komen te staan.