Erik Kappelhoff was een verbinder met een hekel aan het woord 'verplicht'

maandag, 8 september 2025 (10:34) - Trouw

In dit artikel:

Erik Kappelhoff (geboren 12 januari 1952 in Ede) overleed in de nacht van 12 op 13 juli 2025 in Enschede aan uitgezaaide longkanker. Bekend als eigenaar van antiquariaat Kruimeltje en als kleurrijke lijstduwer van de Partij voor de Dieren in Enschede, stond hij vooral bekend als levenskunstenaar: vrijgevochten, eigenzinnig en met een aanstekelijke, soms provocerende levenshouding.

Zijn winkel en huis weerspiegelden zijn karakter: een georganiseerde chaos vol tweedehandsboeken, stapels kranten en curiosa die hij op straat vond en bewaarde. Klanten vonden er niet alleen boeken maar ook een luisterend oor, een kop koffie — en soms een joint. Kappelhoff maakte van Kruimeltje een sociale ontmoetingsplek waar mensen met problemen terechtkonden. In 2006 moest hij de zaak verkopen nadat langdurige werkzaamheden in de straat de verkoopkansen aantastten; hij voelde zich toen door de gemeente weggepest.

Privé had hij een onconventioneel leven. Op jonge leeftijd verloor hij zijn vader en later ook zijn moeder; die vroegtijdige verliezen en een onrustige jeugd — internaten, studieproblemen en reizen naar India — bepaalden mede zijn levenskeuzes. In India raakte hij in de jaren zeventig in hippiekringen en kreeg hij psychoses; de medische voorgeschiedenis met terugkerende psychoses bleef hem beïnvloeden. Werkzaamheden als schoonmaker bij jongerencentrum De Kokerjuffer en later bij voetbalclub FC Twente vormden belangrijke hoofdstukken: hij nam jongeren onder zijn hoede en bleef betrokken bij culturele initiatieven.

Kappelhoff hield vast aan eenvoudige, soms ouderwetse gewoonten: contant betalen, afkeer van digitale apparaten en sociale media, roken tot het laatst, en een voorkeur voor buiten de deur eten boven dure aankopen. Zijn politieke betrokkenheid was concreet maar eigenzinnig: begin jaren 2000 sloot hij zich kort aan bij de lokale partij Groen, Vrij en Blij; in 2007 was hij lijstduwer voor de Partij voor de Dieren in Enschede. Hoewel hij zich stoorde aan het rookverbod dat de partij later steunde — hij zegde zijn lidmaatschap op en keerde later terug — raakte hij vooral verbonden met de partij wegens haar natuur- en dierenwelzijnsstandpunten. Hij leefde grotendeels vegetarisch en was kritisch over bio-industrie en kunstmatige inseminatie.

Familie speelde een rol, maar Erik uitte emoties liever in daden dan in woorden. Hij trouwde in 1981 met Wiepke; samen kregen ze drie kinderen. Het huwelijk hield 27 jaar; latere relaties hielden ook geen stand, maar hij bleef betrokken bij familie en vrienden. Medisch weigerde hij lange tijd reguliere zorg, maar in juni 2025 liet hij zich onderzoeken en kreeg de diagnose uitgezaaide longkanker. In zijn laatste weken verbleef hij deels in een hospice en bij een vriendin, waar hij – gezeten in een rolstoel en omringd door naasten – zijn laatste sigaret rookte.

Kappelhoff werd beschreven als een vrolijke rebel: eigenzinnig, provocerend maar ook behulpzaam en verbindend. Zijn voorkeur voor het analoge, zijn verzet tegen wegwerpcultuur en zijn vermogen om van wanorde een eigen systeem te maken, maakten hem tot een opvallende figuur in Enschede. Hij koos zelf een plek op een natuurbegraafplaats op de heide, een besluit dat symbool stond voor zijn band met de natuur en zijn levensstijl.