Elizabeth Gilbert schreef een verwoestend eerlijk boek over liefde, dood en verslaving ★★★★

dinsdag, 9 september 2025 (18:03) - Trouw

In dit artikel:

Elizabeth Gilbert — bekend van Eat, Pray, Love — publiceert met Tot aan de rivier een indringende memoires over liefde, verslaving, dood en rouw. Vertaling door Mireille Vroege; uitgever Cargo; 448 blz.; €23,50; recensie krijgt vier sterren.

Het boek vertelt hoe Gilbert in 2000 in New York Rayya Elias ontmoet, een stoere vrouw met Syrische wortels en een verleden als drugsgebruiker. Rayya knipt Gilberts haar, wordt haar huisgenoot en geliefde terwijl Gilbert nog getrouwd is met Felipe, de man uit Eten, bidden, beminnen. Pas na Rayya’s diagnose van ongeneeslijke leverkanker bloeit hun relatie echt open, maar precies dan vallen oude verslavingen en codependentie hen genadeloos aan.

Gilbert analyseert nuchter en persoonlijk hoe zijzelf verslaafd blijkt aan liefde, seks en de voortdurende bevestiging van anderen, en hoe die behoefte samen met Rayya’s terugval in drugs een destructieve dynamiek creëert. Het midden- en einddeel van het boek bevat uitvoerige, vaak akelig gedetailleerde beschrijvingen van Rayya’s laatste maanden: een onverbiddelijke neerwaartse spiraal waarin drama en wanhoop elkaar afwisselen — en waarin Gilbert soms ook zwart kan laten lachen.

De kracht van Tot aan de rivier zit in Gilberts vertelkunst: ze betrekt de lezer en confronteert je met ongemakkelijke vragen over liefde en afhankelijkheid. Tegelijk valt haar neiging tot zinnige, theatrale verbeelding op — een soms romantiserende lofzang op verslaafden die de complexiteit van verslaving enigszins verwaarloost en sommige lezers buitensluit. Desondanks is het een meeslepend, eerlijk en pijnlijk portret van twee mensen die elkaar zowel redden als kapotmaken, en een uitnodiging om na te denken over wat verslaving en verbondenheid voor ons persoonlijk betekenen.