Eline van Wieren: 'In de literatuur zijn hongerige meisjes sexy, zolang ze maar niet dik zijn'
In dit artikel:
In haar debuutroman *Popcorn donut kaassouflé* doorbreekt Eline van Wieren het taboe rond eetstoornissen, specifiek eetbuien, door het verhaal te vertellen van Kato, een vrouw met een dik lichaam die zich overeat om de leegte en eenzaamheid in zichzelf te vullen. Het boek toont op rauwe en eerlijke wijze de worstelingen met schaamte en vooroordelen die dikke mensen ervaren, iets wat zelden literair wordt behandeld. Van Wieren wilde bewust een dik vrouwelijk hoofdpersonage centraal stellen, niet als exotisch gegeven, maar als normaal en met al haar imperfecties.
Kato’s eetbuien worden niet geromantiseerd, in tegenstelling tot hoe honger in sommige literatuur – zoals bij Sally Rooney – wordt verheerlijkt. Van Wieren beschrijft het mechanisme van eetbuien authentiek, gebaseerd op eigen ervaringen en met aandacht voor de complexe, psychische achterliggende oorzaken. Therapie biedt Kato slechts beperkte verlichting; het proces is lang en moeizaam. Hiermee onderstreept de auteur de vaak oppervlakkige aanpak in de psychische gezondheidszorg waarbij de focus te veel ligt op gedrag in plaats van op diepere emotionele problemen.
De keuze om het verhaal niet in de ik-vorm te schrijven, maar in de derde persoon, is een bewuste afstand omdat Van Wieren herhaaldelijk te maken krijgt met het vooroordeel dat het boek autobiografisch zou zijn, mede door haar eigen lichaamstype. Voor haar weerspiegelt dit hoe dik zijn in Nederland nog steeds beladen is. In het hoofd van Kato strijden twee innerlijke stemmen om controle, een verteltechniek geïnspireerd door het werk van Akwaeke Emezi.
Hoewel het thematisch zwaar is, brengt Van Wieren humor en lichtheid in haar boek, onder meer door de relativerende beschrijving van therapiesessies en de onhandige relatie tussen Kato en Toby, die haar helpt haar zelfbeeld te accepteren. Het schrijven bood Van Wieren tevens plezier, met name het ontdekken en verwoorden van Kato’s vaak “domme” keuzes en de tedere, onvolmaakte seksscènes.
Naast het boek vermeldt Van Wieren haar literaire inspiratie en voorkeuren, zoals de tijdloosheid van Anjet Daanje en dichters als Louise Glück en Mary Oliver. Ze pleit voor meer vrouwelijke stemmen in de literatuur en verzet zich tegen het dominante mannelijke perspectief. Kort gezegd zet *Popcorn donut kaassouflé* een eerlijk en vernieuwend geluid neer over lichaamsbeeld en eetstoornissen, waarbij het kwetsbare, complexe menselijke innerlijk centraal staat zonder te vervallen in clichés of taboes.