Einde aan juridische strijd: ook hoogste rechter geeft Zembla gelijk in granuliet-zaak

In dit artikel:

Na bijna zes jaar is de juridische strijd tussen BNNVARA-programma Zembla en granulietproducent Graniet Import Benelux (GIB) definitief beslecht: de Hoge Raad bevestigt dat Zembla in het gelijk staat. De zaak draaide om uitzendingen uit 2020 waarin Zembla — aan de hand van deskundigen — waarschuwde dat het storten van granuliet in natuurplassen schadelijk kan zijn voor mens en milieu.

Granuliet ontstaat als fijn steengruis bij het breken en bewerken van graniet. Het wordt soms gebruikt om ondiepe plassen verder op te hogen; daarbij wordt een bindmiddel toegevoegd dat volgens Zembla in het milieu achterblijft en schadelijk is. Ook betwijfelden de journalisten of het door de overheid afgegeven productcertificaat (gebaseerd op een beoordelingsrichtlijn voor ‘grond’) terecht was voor dit restproduct.

In een uitzending beschuldigde een oud-milieuofficier van justitie GIB ervan strafbare feiten te hebben gepleegd. GIB stapte daarop naar de rechter, omdat het bedrijf meende in haar reputatie te zijn aangetast. In 2022 kreeg GIB in eerste aanleg gelijk en moest Zembla rectificeren; ook de Raad voor de Journalistiek oordeelde destijds kritisch over de uitzending. Zembla ging in beroep en het hof herstelde de journalisten: het vakmatig handelen en het publieke belang wogen zwaarder dan de reputatiebelangen van het bedrijf. De Hoge Raad bekrachtigt nu die uitspraak.

Zembla-eindredacteur Roelof Bosma sprak van “eindelijk gerechtigheid” en ziet de uitspraak als een belangrijke overwinning voor onderzoeksjournalistiek en de persvrijheid, die volgens hem niet mag worden gesmoord door bedrijven met diepe zakken.