Eerste pauselijke brief van Leo XIV: pak structurele oorzaken armoede aan
In dit artikel:
Dilexi te (Ik heb je liefgehad) is de titel van de eerste pauselijke brief van paus Leo XIV, een apostolische exhortatie die hij vijf maanden na zijn aantreden aan alle rooms-katholieken — en impliciet ook aan de wereld — richt. De kernboodschap is helder: zorg voor de armen staat centraal in het evangelie en behoort tot de verplichtingen van elke gelovige en van de Kerk als instituut. Wegkijken of onverschilligheid zijn onaanvaardbaar.
De tekst staat nadrukkelijk in de voortzetting van het pontificaat van Franciscus. Het grootste deel van de inhoud was al door zijn voorganger voorbereid, inclusief de gekozen titel; Leo XIV voegt eigen accenten toe en begeleidt de publicatie met een handgeschreven oproep aan bisschoppen om lokaal uitvoering te geven aan de richtlijnen. Daarmee voltooien en bestendigen de twee pausen gezamenlijk een prioriteit: praktische naastenliefde en structurele armenzorg.
Leo XIV bespreekt zowel historische voorbeelden van kerkelijke liefdadigheid (heiligen, concilies, voorgaande pausen) als hedendaagse oorzaken van armoede. Hij sluit aan bij Franciscus’ kritiek op een markteconomie zonder grenzen: de jacht op materiële rijkdom leidt tot uitbuiting, groeiende ongelijkheid, milieuschade en aantasting van menselijke waardigheid. Politieke actie en echte dialoog zijn volgens hem nodig om deze structurele problemen aan te pakken.
Migratie krijgt eveneens veel aandacht. Uit zijn jaren als missionaris in Peru heeft Leo persoonlijke ervaring met migrantenvraagstukken; hij omarmt volledig Franciscus’ standpunt dat migranten ontvangen, beschermd, vooruitgeholpen en geïntegreerd moeten worden — een boodschap die politiek gevoelig kan liggen, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten.
Met deze exhortatie geeft Leo XIV duidelijk kleur: hij zet de koers van Franciscus voort en richt bisschoppen en gelovigen op concrete inzet voor de minstbedeelden. Tegelijk wordt aangekondigd dat later dit jaar zijn eerste eigen grote document wordt verwacht — waarschijnlijk een encycliek over kunstmatige intelligentie en de menselijke waardigheid — waarmee hij zijn eigen prioriteiten verder zal uitbouwen.