Een sterke FNV heeft het Zwaard van Damocles nodig

In dit artikel:

Op vrijdag 28 november vond bij de Ondernemingskamer een publiek debat plaats over de bestuurscrisis binnen vakbond FNV; de zitting is terug te zien op YouTube. Centraal stond het beeld van het ‘Zwaard van Damocles’: de vraag waarom het ledenparlement — of een nieuw op te richten Bondsraad — niet meer vrij zou mogen zijn om het bestuur te kiezen of te ontslaan.

Peter Heerts, tijdelijk lid van de Raad van Toezicht, verdedigde vanuit zijn ervaring het belang van bestuurlijke rust bij polderonderhandelingen. Hij betoogde dat bestuurders compromissen moeten kunnen sluiten en daarop gesteund willen worden door de achterban; volgens hem leidt constante correctie en bedreiging door leden tot nerveuze, terughoudende onderhandelaars. Dergelijke opmerkingen rammelden volgens de auteur echter als verkeerd begrip van wat veel leden juist willen: meer controle en scherpte tegenover het poldermodel, en niet automatisch toegeven ten koste van ledenbelangen.

De schrijver stelt dat het ‘Zwaard’ in eerdere FNV-periodes wel eens werd gehanteerd, maar de laatste jaren veel minder, en dat het huidige geschil door de Ondernemingskamer het democratisch genomen besluit van de FNV dreigt te ondergraven. Er klinkt bovendien argwaan dat politieke motieven meespelen; met het oog op toekomstige coalitieonderhandelingen heeft de FNV juist behoefte aan intern draagvlak om externe compromissen af te kunnen dwingen.

Premier Asscher (vermoedelijk Lodewijk Asscher) waarschuwde dat het lastiger is bestuurders te vinden zolang zij onder permanente druk staan. De auteur ziet dat als excuus om eerst governance aan te passen en zo directe ledeninvloed te verminderen. Conclusie: laat leden hun bestuur vrij kiezen en ontslaan; bestuurlijke druk is nodig om minder te polderen en sterker op te komen voor FNV-leden.