Ed Nijpels doet oproep tot kartelhereniging: "VVD moet weer met links samenwerken"

In dit artikel:

Ed Nijpels verscheen in een interview bij NPO Radio 1 (uitzending Dit is de Dag) met een oproep om het traditionele middenblok — CDA, D66, GroenLinks/PvdA en VVD — weer samen te laten regeren. Hij beklaagt zich over wat hij noemt politiek gekonkel en stelt dat het tijd is om te stoppen met spelletjes en te gaan besturen; een samenwerking van die vier partijen zou volgens hem een “royale meerderheid” opleveren als ze bereid zijn „in te schikken”.

De auteur van het stuk ziet Nijpels als symbool van het zogenoemde karteldenken: de overtuiging dat de gebruikelijke regeringsclubs automatisch het land moeten leiden, ongeacht verkiezingsuitslagen of publieke onvrede. Kritiekpunt is dat kiezers juist afrekenden op middenpartijen — D66 en CDA verloren volgens de columnist fors, de VVD verloor terrein en GroenLinks/PvdA moesten fuseren om relevant te blijven — maar dat dit in Nijpels’ redenering geen bezwaar lijkt.

Verder wordt betoogd dat de voorgestelde combinatie allesbehalve inhoudelijk logisch is: zo zou die coalitie waarschijnlijk slechts nipt een meerderheid hebben en alleen realiseerbaar zijn als partijen hun principes opgeven. De ideologische verschillen tussen figuren als Yeşilgöz (VVD) en Timmermans (PvdA/GL) worden aangehaald als voorbeeld van hoe groot die tegenstellingen zijn. Voor Nijpels schijnt politiek vooral managen en stabiliteit af te dwingen; volgens de schrijver ondermijnt dat echter democratische dynamiek — debatten, oppositie en botsende ideeën — die juist essentieel zijn voor een levendige democratie.

Het stuk leest als een waarschuwing tegen het terugdraaien naar politieke zekerheid ten koste van representatie: waar Nijpels “rust” wil door oude machtsblokken te herstellen, ziet de auteur dat als een poging de politiek los te koppelen van kiezerswens. De conclusie is dat het vasthouden aan het kartelmodel een strategie van behoudzucht en angst is, en dat de kiezer daar niet meer intrapt.