Economisch beeld minder negatief in november

In dit artikel:

De Conjunctuurklok van het CBS geeft aan dat het beeld van de Nederlandse economie in november iets minder somber was dan in oktober. De klok bundelt alle recente macro-economische cijfers en geldt als algemeen meetinstrument; de uitkomsten hoeven niet voor alle huishoudens, bedrijven of regio’s gelijk op te gaan.

Consumenten waren in november minder negatief dan een maand eerder, terwijl producenten juist pessimistischer werden. Beide vertrouwenstypen blijven onder hun twintigjarig gemiddelde. Economische activiteit laat gemengde signalen zien: verbruik door huishoudens lag in september 2025 op 0,8% hoger dan een jaar eerder (prijs- en koopdaggecorrigeerd), met name door een toename van bestedingen aan diensten. De goederenexport groeide in september met 2,6% (werkdaggecorrigeerd), vooral dankzij meer uitvoer van machines, transportmiddelen en delfstoffen. Investeringen in materiële vaste activa waren in september 2,7% hoger op jaarbasis, met grotere uitgaven aan vliegtuigen, gebouwen, machines (waaronder defensiematerieel) en infrastructuur.

De Nederlandse industrie produceerde in september 2,1% meer dan een jaar eerder; gecorrigeerd voor seizoenen steeg de productie licht (+0,1%) ten opzichte van augustus. In oktober daalde het aantal faillissementen met 23 bedrijven (-8% ten opzichte van september). De huizenprijzen stegen in oktober gemiddeld 6,6% op jaarbasis en 0,5% ten opzichte van september. Op de arbeidsmarkt werd in het derde kwartaal ruim 3,7 miljard uur gewerkt (seizoengecorrigeerd +0,2%); openstaande vacatures bedroegen 387 duizend, een lichte daling en het derde jaar van vrijwel voortdurende kwartaalafnames. De omzet van uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling was in Q2 0,3% lager dan een jaar eerder.

Volgens de eerste CBS-berekening groeide het bbp in Q3 2025 met 0,4% ten opzichte van Q2, vooral gedreven door de export en door overheidsconsumptie. Al met al: lichte groei maar met uiteenlopende ontwikkelingen per sector en indicator.