NU+ | Duizenden mensen wachten op medische evacuatie uit Gaza: 'Zorg in puin'
In dit artikel:
De Tweede Kamer stemde donderdagnipt tegen het plan voor medische evacuatie van kinderen uit Gaza, terwijl internationale hulporganisaties juist aandringen op meer opvang. Artsen zonder Grenzen (AzG) Nederland en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwen dat medische evacuatie cruciaal is omdat het zorgsysteem in Gaza grotendeels verwoest is en ziekenhuizen doelwit zijn geworden.
Volgens AzG en WHO krijgen vrijwel alle zieken en gewonden uit Gaza (ongeveer 97%) momenteel behandeling in omliggende landen, maar die ziekenhuizen zitten extreem overbelast. Sinds 7 oktober 2023 tot 31 juli zijn ruim 7.600 Palestijnen naar het buitenland geëvacueerd; de WHO schat dat nog meer dan 15.800 mensen dringend zorg buiten Gaza nodig hebben. Het probleem: te weinig landen zijn bereid deze ernstig zieke patiënten op te nemen. Europese landen als Italië en het Verenigd Koninkrijk doen dat wel, maar capaciteit en politieke wil variëren sterk.
Complexe aandoeningen zoals kanker, hart- en vaatziekten en genetische ziektes kunnen in Gaza niet adequaat worden behandeld, waardoor evacuatie noodzakelijk is. Normaliter is regionale opvang te prefereren vanwege taal, cultuur en korter transport, en de meeste evacuaties vinden dan ook in de regio plaats; slechts een klein deel (circa 3%) gaat buiten de regio. Hulporganisaties melden echter dat veel patiënten die naar bijvoorbeeld Egypte werden gebracht nog geen behandeling hebben gekregen; Qatar heeft weinig bedden en Jordanië accepteert voornamelijk minder ingewikkelde gevallen.
De medische evacuaties worden gecoördineerd door het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid met steun van de WHO en een verwijzingscommissie, maar alleen artsen in Gaza kunnen aanvragen indienen — lastig nu ziekenhuizen functioneren gebrekkig en veel patiënten ontheemd of overleden zijn voordat ze aan de beurt komen. Na goedkeuring is voor elke evacuatie toestemming van het gastland en Israël nodig; AzG meldt dat Israël eerder een groot deel van hun aanvragen afwees, wat inmiddels iets is verbeterd, maar het aantal beschikbare bedden blijft de beperkende factor.
AzG-directeur Karel Hendriks stelt dat de Kamerstem de geloofwaardigheid van Nederland schaadt: oproepen aan landen als Jordanië om patiënten niet terug te sturen worden minder serieus genomen zolang Nederland zelf niemand opneemt. AzG zegt te blijven werken aan verbetering van de zorg in de regio en onderzoekt samenwerking met Nederlandse ziekenhuizen om toch meer hulp mogelijk te maken.