Tienduizenden deelnemers bij protestmars op klimaattop in Belém
In dit artikel:
Meer dan 60.000 mensen trokken zaterdag door het centrum van Belém in een omvangrijke klimaatmars rond de VN-klimaattop COP30, die deze week in de Braziliaanse stad plaatsvindt. Aan de demonstratie deden grote groepen inheemsen mee, internationale milieuorganisaties en diverse sociale bewegingen. Voor velen was het de eerste keer in jaren dat massaal en vrij kon worden geprotesteerd bij een klimaattop; eerdere COP’s vonden plaats in landen waar zulke bijeenkomsten streng werden beperkt (Egypte, Dubai, Azerbeidzjan).
De inheemse delegaties luidden kritiek op hun beperkte rol in de besluitvorming binnen de top. Verschillende groepen blokkeerden eerder deze week toegang en bestormden de zogenoemde blauwe zone, het afgesloten vergadercomplex voor delegaties en media. Beïnvloedende leider Raoni Metuktire verwacht dat er uiteindelijk meer inheemsen tot die zone worden toegelaten. Mercedes Costa Lima, een van de demonstranten, benadrukte het centrale bezwaar: aanwezigheid alleen is niet genoeg, er moet ook daadwerkelijk meegebeslist worden. Haar gezicht was geschminkt met zwarte strepen, het traditionele symbool van verzet in het Amazonegebied; ze droeg een bord met de eis dat besluitvorming niet zonder hen plaatsvindt.
De mars was rijk aan symboliek: groepen droegen doodskisten en zwarte kledij, een lange papieren slang (een heilig dier in sommige inheemse culturen), mensen verkleed als jaguars en een reuzen-schildpad van papier-maché. Een groot zwart spandoek hekelt de oliesector: terwijl oliebedrijven profiteren, stijgt de temperatuur. Ook president Lula da Silva kreeg kritiek—hoewel hij zich profileert als beschermer van het regenwoud, steunt zijn regering eveneens olie-exploratie in het Amazonegebied.
Lula heeft hoge verwachtingen van zijn voorstel Tropical Forest Forever Facility (TFFF), een fonds bedoeld om landen met tropische bossen financieel te belonen voor behoud, met middelen uit publieke en private bronnen. De plannen roepen verdeeldheid op; demonstranten reageren voorzichtig positief over het idee van betalingen voor bosbehoud, maar blijven terughoudend over de uitvoerbaarheid en effecten.
De eerste week van COP30 is voorbij; vanaf maandag verschuift de aandacht naar de onderhandelingen over een slotakkoord dat, als alles verloopt zoals gepland, op 21 november moet worden afgesloten. De protesten onderstrepen de vraag wie daadwerkelijk aan zet is bij beslissingen die het Amazonegebied en het wereldklimaat raken.