Duitse steden bieden vouchers voor nachtelijke taxi: 'Samenleving vangt de kosten op'
In dit artikel:
In meerdere Duitse steden — onder meer Mannheim, Keulen, München, Stuttgart en Heidelberg — kunnen vrouwen ’s nachts tegen gereduceerd tarief een taxi nemen via gemeentelijke kortingsbonnen of digitale vouchers. De regeling, variërend van ongeveer 6 tot 10 euro korting, is bedoeld om de financiële drempel te verlagen zodat vrouwen en andere kwetsbare groepen zich na zonsondergang veiliger en vrijer door de stad kunnen verplaatsen. Systemen verschillen per stad: sommige werken met fysieke bonnen die opgehaald moeten worden, andere met een digitale aanvraag.
De invoering volgt op verontrustende cijfers over toenemend geweld en intimidatie tegen vrouwen; de Duitse federale recherche meldde in 2023 een stijging in misdrijven van mannen tegen vrouwen, ook op straat. Daarnaast geeft onderzoek van de Duitse Vrouwenraad aan dat ruim 65 procent van de vrouwen uit angst na donker routes wijzigt of het openbaar vervoer vermijdt. De vouchers zijn populair: in Keulen waren 1.500 beschikbare bonnen binnen dagen weg, en München verhoogde het aanbod van 35.000 naar 105.000 per jaar.
Experts en belangenbehartigers zien het initiatief als een nuttig, zichtbaar gebaar van gemeenten, maar benadrukken de beperkingen. Sylvia Haller van de Duitse Vrouwenraad waardeert de subsidie als signaal dat onveiligheid een collectief probleem is en niet alleen de verantwoordelijkheid van individuele vrouwen. Tegelijk waarschuwt zij dat vouchers geen adequaat vervangmiddel mogen worden voor breder beleid en structurele maatregelen; ze mogen niet het enige “paradepaardje” zijn waardoor de last bij slachtoffers komt te liggen.
Wim Bernasco, hoogleraar stedelijke geografie van criminaliteit en veiligheid (UvA), onderstreept dat het effect van zulke maatregelen moeilijk te meten is. Veiligheid draait naast aantallen incidenten ook om ervaren bewegingsvrijheid: angst leidt tot aangepaste routes, eerder naar huis gaan en minder alleen lopen. Een maatregel kan zowel geruststelling bieden als onbedoeld de indruk versterken dat de openbare ruimte onveilig is. Bernasco wijst erop dat verandering vaak niet via daders alleen kan, maar via het aanpassen van situaties en het stimuleren van omstanders om in te grijpen.
De houdbaarheid van voucherprogramma’s staat onder druk door beperkte financiering. München gebruikte de middelen voor 2025 volledig op en beperkt vanaf 2026 de korting tot vrouwen met aantoonbaar laag inkomen. Harde data over veiligheidseffecten ontbreken grotendeels, wat evaluatie en gerichte financiering noodzakelijk maakt.
Concluderend bepleiten betrokkenen een tweesporenaanpak: korte termijnmaatregelen zoals taxikortingen die directe verlichting kunnen bieden, gecombineerd met structurele investeringen en een cultuur van burgerlijke moed en maatschappelijke verantwoordelijkheid om geweld tegen vrouwen duurzaam te bestrijden.