Druk op Mexicaanse regering om kartels aan te pakken na moord op burgemeester
In dit artikel:
Burgemeester Carlos Alberto Manzo Rodríguez van Uruapán (Michoacán) is zaterdag geliquideerd vlak nadat hij een toespraak had gehouden, terwijl hij zijn zoontje in zijn armen droeg. Manzo, herkenbaar aan zijn cowboyhoed en kogelvrij vest, was vorig jaar met een ruime meerderheid gekozen omdat hij als een van de weinigen openlijk de macht van de drugskartels in zijn gemeente benoemde. Ondanks een ploeg van veertien zwaarbewapende lijfwachten kon een schutter — volgens berichten gelinkt aan het machtige Jalisco-kartel — dichtbij komen; een van de lijfwachten schoot de dader neer.
Manzo had zich publiekelijk verzet tegen de afpersing van lokale avocado- en citroenboeren en klaagde dat zijn verzoeken om federale steun werden genegeerd. Zijn harde uitspraken, waaronder oproepen die sommige critici als aanzetten tot gewelddadig ingrijpen zagen, maakten hem zowel populair bij bewoners als een doelwit van de bendes. De moord illustreert hoe kwetsbaar lokale politici, journalisten en vakbondsleiders in Michoacán en andere staten zijn geworden: zij die de kartels blootleggen of bestrijden riskeren vaak hun leven.
De moord leidde tot massale verontwaardiging. Op zondag namen duizenden deel aan de rouwstoet in Uruapán en eisten zij dat de regering daadkracht toont; in Morelia werd een regionaal overheidsgebouw bestormd. Landelijk staan er protesten gepland, onder meer in Mexico-Stad. Politieke moorden blijven een groot probleem: in de eerste zes maanden van 2025 werden meer dan honderd politieke moorden geregistreerd, en Mexico blijft extreem gevaarlijk voor journalisten.
De kritiek richt zich steeds meer op president Claudia Sheinbaum en haar partij Morena. Hoewel zij populair blijft en inzet op het arresteren van kartelleiders — in haar eerste jaar werden circa 30.000 verdachten opgepakt en zo’n 1.500 drugslaboratoria vernietigd — vinden veel Mexicanen dat haar beleid de veiligheid niet fundamenteel heeft verbeterd. Sheinbaum weigert een “oorlog” tegen de kartels te voeren, uit vrees voor escalatie van geweld, maar tegenstanders menen dat het beleid ruimte gaf aan kartels om te groeien; het aantal moorden zou weliswaar dalen tot het laagste niveau in tien jaar, maar verdwijningen stegen.
Internationale druk neemt toe: de Verenigde Staten bestempelen kartels als terroristische organisaties en voeren maritieme en luchtoperaties uit; NBC berichtte dat een eerste trainingsfase is gestart voor een missie met mogelijke grondoperaties in Mexico. De Mexicaanse president benadrukt dat er geen Amerikaanse militairen op Mexicaanse bodem zullen opereren, maar de combinatie van aanhoudend kartelgeweld en internationale druk maakt de toekomst onzeker.