-Dr. Gert Jan Mulder- Bontenbal sloopt het CDA met klimaatdogma en moreel dedain

In dit artikel:

In de zomer van 2023 koos het CDA in een crisisperiode voor Henri Bontenbal als leider, een relatief onbekend Tweede Kamerlid met een achtergrond in energieadvies maar zonder bestuurlijke ervaring. Zijn aanstelling door het partijbestuur was een paniekreactie zonder breed mandaat of interne steun. Onder zijn leiding bleef het CDA in peilingen steken op 4 à 5 zetels, ver verwijderd van zijn vroegere status als volkspartij.

Bontenbal wist weinig charisma of politieke daadkracht te tonen; zijn communicatie viel vooral op door abstracte, technische en filosofische taal, die voor velen te vaag en ontoegankelijk was. Zijn inzet voor klimaat- en energiebeleid vertoonde sterke overeenkomsten met GroenLinks-standpunten, waarbij hij klimaatmaatregelen als CO₂-reductie en de invoering van warmtepompen en windparken presenteerde zonder nadruk op praktische haalbaarheid of draagvlak. Dit veroorzaakte kritiek omdat het CDA daardoor afstand nam van traditionele achterbangroepen zoals agrariërs en ondernemers, die massaal overstapten naar partijen als BBB, PVV of NSC.

Daarnaast viel Bontenbal op door een morele preutse houding in het publieke debat, waarbij hij zelf tijdens de coronaperiode kritiek en verdeeldheid zaaide door felle uitspraken tegen corona-sceptici, wat haatzaaien en polarisatie in de hand werkte. Als partijleider had hij weinig zichtbaarheid in politieke debatten en oogde hij vaak onzeker en buiten zijn element.

Deze combinatie van technisch jargon, gebrek aan strategische visie, geringe betrokkenheid bij de traditionele achterban en een ontoereikende leiderschapsstijl leidde tot een diepgaande verzwakking van het CDA, dat onder Bontenbal meer een intellectueel experiment werd dan een volksbeweging. Zijn leiderschap wordt gezien als symptomatisch voor een partij die zichzelf verloor in abstracte idealen en daarmee haar karakter en electorale relevantie verspeelde.