NU+ | Geschreeuw tijdens azc-protest wint het van inhoudelijke discussie
In dit artikel:
De afgelopen weken laaiden protesten tegen asielzoekerscentra (azc's) op verschillende plaatsen op, waarbij extreemrechtse uitingen veel aandacht trokken. Daardoor verdwijnt volgens betrokkenen de inhoudelijke discussie over effecten en besluitvorming op lokaal niveau naar de achtergrond. In Nieuwerkerk aan den IJssel – waar in een Regionale Opvanglocatie (ROL) plek is voor ongeveer driehonderd “kansrijke” asielzoekers – verstoorden demonstranten een informatiebijeenkomst; de politie moest ingrijpen.
Burgerinitiatiefnemer Marco Drenth van Platform Asielopvang Zuidplas zegt dat tegenstanders snel in een bepaalde hoek worden geplaatst, terwijl veel omwonenden vooral vragen hebben over transparantie en inspraak. Men voelt zich overvallen door de besluitvorming en wil weten hoe een grote opvanglocatie zich verhoudt tot veiligheid, leefbaarheid en de spreiding van opvang in de regio. Concrete zorgen zijn praktische zaken zoals verlichting en cameratoezicht en de route die bewoners en asielzoekers door het dorp volgen. Drenth geeft aan dat het niet per se gaat om sterke tegenzin tegen vluchtelingen, maar om ongemak bij de schaal en de manier waarop beslissingen zijn genomen.
Ook Nieuwerkerker Henk Ockerse benadrukt de dubbelheid: persoonlijk contact met vluchtelingen kan verrijkend zijn, maar een grootschalige locatie roept bij hem wel veiligheidsvragen vanwege de trauma’s die veel nieuwkomers meedragen. Die milde, voorzichtige scepsis wordt volgens meerdere geïnterviewden vaak overschaduwd door luidruchtige, extreme acties die de aandacht trekken.
Bij recente confrontaties in Houten en Amersfoort domineerden de hardste schreeuwers, wat sommige lokale activisten ertoe brengt zich niet aan straatprotest te verbinden. Koos Koster van Vluchtelingen Welkom Houten vermijdt demonstraties om escalatie en hoge maatschappelijke kosten te vermijden. Tegelijkertijd probeert de 25-jarige Tycho Botter-Groenendijk in Amersfoort met een petitie (“Verwelkom de vluchtelingen”) het stillere midden een stem te geven; die petitie heeft inmiddels ruim 1.500 handtekeningen. Botter-Groenendijk, die zelf naast een azc woont zonder problemen, pleit ervoor om naar reële zorgen over leefbaarheid en woningwaardes te luisteren, maar benadrukt dat tegenstand niet per definitie gelijkstaat aan onverdraagzaamheid.
Politicoloog Matthijs Rooduijn wordt geciteerd met de nuancering dat algemene houdingen ten aanzien van migratie in Nederland de laatste jaren niet per se negatiever zijn geworden; als er iets veranderde, is het mogelijk positiever. De kernvraag die uit de voorbeelden naar voren komt is hoe gemeenten besluiten over opvang beter kunnen uitleggen en bewoners meer kunnen betrekken, zodat legitieme zorgen gehoord worden zonder dat het debat ontspoort door extremistische invalshoeken.