Doembeelden in klimaatjournalistiek: objectief of gekleurd?

donderdag, 21 november 2024 (13:24) - Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

In dit artikel:

Klimaatjournalisten worden vaak bekritiseerd voor het schetsen van doemscenario's of het bagatelliseren van de klimaatcrisis, wat de vraag oproept of hun persoonlijke opvattingen invloed hebben op hun verslaggeving. Drie wetenschappers onderzochten deze kwestie door meer dan duizend artikelen van nieuwsmedia uit eerder genoemde landen te categoriseren in twee smaken: artikelen die de klimaatverandering als een grote dreiging beschrijven en die met een focus op economische kansen.

Om dieper inzicht te krijgen, werden dertien klimaatjournalisten geïnterviewd over hun persoonlijke visie en betrokkenheid bij klimaatbescherming. De meeste journalisten, academisch geschoold en gespecialiseerd in hun vak, wilden vooral een verbinding creëren tussen politiek, wetenschap en de maatschappij, en de helft van hen beschouwde zichzelf niet als activistisch.

Hoewel alle ondervraagden het eens waren over de menselijk veroorzaakte klimaatverandering en de schadelijke gevolgen, werden er vijf verschillende houdingen herkend. Drie journalisten legden verantwoordelijkheid bij geïndustrialiseerde landen, terwijl anderen hoop uitten op internationale samenwerking. Twee journalisten uitten de meest sombere verwachtingen over een toekomst van schaarste en conflicten.

Er was slechts beperkte overlap tussen de opvattingen van de journalisten en de inhoud van hun artikelen. Journalisten die pessimistische toekomstscenario's verwachtten, schreven vaker over de dreiging voor ecosystemen, maar de doembeelden in hun artikelen werden relatief afgezwakt. De onderzoekers concludeerden voorzichtig dat klimaatjournalisten doorgaans hun persoonlijke meningen niet doorlaten in hun verslaggeving, wat duidt op een professionele afstand tot het onderwerp.