DJI: voor gevangeniswezen geldt 'code zwart' door cellentekort

In dit artikel:

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) waarschuwt dat voor het gevangeniswezen al geruime tijd sprake is van „code zwart”. Directeur‑generaal Wim Saris heeft donderdag een brief gestuurd aan informateur Letschert met een dringende oproep aan de formerende partijen om snel „noodzakelijke maatregelen” te nemen.

Met „code zwart” bedoelt de DJI een groot, structureel tekort aan cellen. Daardoor wachten duizenden veroordeelden op de uitvoering van hun straf en neemt dat aantal nog toe. Door het gebrek aan capaciteit worden bovendien sommige gedetineerden eerder vrijgelaten dan de rechter heeft opgelegd, wat volgens de DJI het vertrouwen in de rechtsstaat aantast.

Financieel speelt een forse achterstand mee: de DJI rekent erop dat de komende jaren ongeveer 3.000 cellen kunnen wegvallen door onvoldoende onderhoud. Om de huidige gevangenissen te blijven exploiteren is volgens de dienst 350 miljoen euro nodig; daarnaast is nog eens 550 miljoen euro vereist om extra cellen te realiseren. Naast geld benadrukt de DJI dat ook de werkwijze binnen het systeem moet veranderen.

Als onderdeel van een pakket maatregelen legt de DJI concrete voorstellen neer bij de politiek, waaronder het mogelijk maken van „elektronische detentie” als hoofdstraf — het thuis uitzitten van een sanctie onder strikte technologische controle (bijvoorbeeld enkelband met GPS). Deze combinatie van investeringen en organisatorische hervormingen moet de druk op het gevangeniswezen verminderen en wachttijden en vroegtijdige vrijlatingen terugdringen.