Dit zijn de reacties op de zware aardbeving in Zeerijp. 'Onvoorstelbaar dat er nog steeds partijen pleiten voor gaswinning'
In dit artikel:
Een aardbeving van magnitude 3,4 bij Zeerijp — in de nacht van donderdag op vrijdag — heeft opnieuw veel onrust veroorzaakt in het bevingsgebied van Groningen. Het KNMI registreerde kort daarna een naschok van 2,1; het was de zwaarste beving van dit jaar en de op twee na sterkste ooit in de provincie. Wetenschappers leggen de oorzaak bij decennia van gaswinning in het Groningenveld, waarvoor de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM, eigendom van Shell en ExxonMobil) verantwoordelijk was.
De NAM betreurt de opgeroepen onrust en wijst erop dat ondanks een afname van de seismiciteit in de afgelopen jaren zulke bevingen toch nog kunnen optreden. Het bedrijf benadrukt dat het stoppen met gaswinning uit het grote Groningenveld een verstandig besluit was en werkt mee aan vervolgonderzoek in overleg met KNMI en het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM).
Politieke en bestuurlijke reacties waren unaniem geschokt en meelevend met bewoners. Vanuit meerdere partijen werden oproepen herhaald om niet terug te keren naar grootschalige gaswinning en om beloften aan Groningers na te komen, met name op het vlak van schadeafhandeling en woningversterking. Commissaris van de Koning René Paas omschreef de beving als een harde klap die de hoop dat stoppen met winnen zware bevingen zou voorkomen abrupt heeft doen verdwijnen. Hij waarschuwt dat de gevolgen van de gaswinning nog lange tijd doorwerken en roept op om de eerdere toezeggingen voor een menselijkere en eenvoudiger afhandeling van schade waar te maken.
Belangenorganisatie Groninger Bodem Beweging (GBB) noemt de schok een bevestiging dat de veiligheid van bewoners nog altijd niet gegarandeerd is. Voorzitter Coert Fossen spreekt van grote impact en veel stress voor inwoners en hekelt de trage voortgang van de versterkingsoperatie. De GBB verwacht dat het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) honderden tot mogelijk duizenden schademeldingen zal ontvangen en dringt aan op een eenvoudige, snelle en weinig bureaucratische afhandeling. De organisatie pleit verder dat er nooit meer gas uit het Groningenveld gewonnen mag worden en dat winning uit kleinere velden in de provincie eveneens snel moet stoppen.
Op nationaal niveau reageerde demissionair premier Dick Schoof met medeleven en benadrukte hij dat de beving laat zien dat de impact van de gaswinning nog altijd voelbaar is; het kabinet wil blijven inzetten op versterking, schadeafhandeling en economisch perspectief voor de regio. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) benadrukte dat veiligheid en woningversterking prioriteit blijven en erkende de extra onzekerheid die zo’n beving bij bewoners veroorzaakt.
Het Groninger Gasberaad noemt de beving een ‘wake-upcall’ en wil dat de afhandeling van de problematiek stevig in het nieuwe kabinet verankerd wordt, bij voorkeur met een eigen staatssecretaris. In politieke discussie houdt JA21 vast aan haar eerdere kritiek op het volstorten van gasputten en blijft pleiten voor een terughoudende, maar volgens de partij daadkrachtige aanpak; partijleider Joost Eerdmans ontkent dat zijn partij directe hervatting van de winning heeft geëist.
Staatssecretaris Eddie van Marum (Binnenlandse Zaken, BBB), afkomstig uit Groningen, waarschuwt tegen nieuw boren: volgens het Staatstoezicht op de Mijnen is er geen veilige manier om dat te doen en meer winnen vergroot het risico op bevingen. Van Marum bezocht het gebied en bood vooral een luisterend oor, met de opmerking dat hulp klaarstaat zodra gemeenten daarom vragen.
Kortom: de beving bij Zeerijp heeft bestaande onzekerheden en politieke spanningen rond de nasleep van de gaswinning in Groningen nieuw leven ingeblazen. Terwijl het grote veld vorig jaar definitief sloot, blijft het proces van schadeafhandeling, versterking en het herstel van veiligheid en vertrouwen bij bewoners een urgente en nog onvoltooide opgave.