Dit zijn de reacties op de zware aardbeving in Zeerijp. NAM: 'Wij betreuren de onrust die deze beving opnieuw veroorzaakt'
In dit artikel:
In de nacht van donderdag op vrijdag werd bij Zeerijp (Groningen) een aardbeving gemeten met een magnitude van 3,4 — de zwaarste van dit jaar en de op twee na krachtigste ooit geregistreerd in de provincie. Rond 06.40 uur volgde een naschok van 2,1. De beving wordt toegeschreven aan de jarenlange gaswinning in het Groningenveld, waarvoor de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) verantwoordelijk was; het bedrijf zegt de onrust zeer te betreuren en werkt samen met KNMI en Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) aan onderzoek. In april vorig jaar werd het grote Groningenveld definitief gesloten; NAM benadrukt dat het stoppen van de winning (waarbij in hun verklaring 2023 wordt genoemd) een verstandig besluit was, maar dat het risico op bevingen ook daarna blijft bestaan.
De schok heeft in politiek en samenleving brede verontwaardiging en bezorgdheid losgemaakt. Ministeriële en partijleiders betuigden hun medeleven op sociale media en riepen op tot naleving van toezeggingen aan de provincie: vooral het versnellen van schadeafhandeling en woningversterking. Commissaris van de Koning René Paas noemde de beving een harde klap die veel hoop heeft doen verdampen dat beëindiging van de winning zware bevingen volledig zou uitsluiten; hij verwacht dat het weken duurt voordat de omvang van de schade duidelijk is en dringt aan op menselijke en efficiënte afhandeling van meldingen en versterkingswerk.
Belangenbehartiger Groninger Bodem Beweging (GBB) spreekt van een bewijs dat de veiligheid van bewoners nog niet gegarandeerd is. Voorzitter Coert Fossen benadrukt de psychologische en praktische impact: onzekerheid over veiligheid, angst en de noodzaak van snelle reparatie- en versterkingswerkzaamheden. De GBB verwacht honderden tot mogelijk duizenden schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en pleit ervoor dat meldprocedures eenvoudig, snel en zonder onnodige bureaucratie verlopen. Ook dringt de organisatie aan op volledige beëindiging van alle gaswinning in Groningen, inclusief uit kleinere velden.
Het Groninger Gasberaad noemt de beving een wake-upcall en wijst erop dat het afnemende aantal bevingen niet betekent dat het gevaar is verdwenen. Voorzitter Jan Wigboldus roept erop dat de sanering van gaswinningslocaties en uitvoering van de afspraken uit het bestuursakkoord ‘Nij Begun’ moeten doorgaan en pleit voor een vast staatssecretariaat dat zich met de nazorg voor Groningen bezighoudt. Politieke partij JA21, die eerder voor beperkte hervatting pleitte, houdt vast aan haar standpunt dat putten voor noodgevallen open hadden kunnen blijven, maar ontkent te pleiten voor directe hervatting.
Staatssecretaris Eddie van Marum (Binnenlandse Zaken, BBB), zelf afkomstig uit Groningen, waarschuwt tegen verdere gaswinning en noemt oplossingen zoals massale verhuizingen of ruimhartige compensatie niet realistisch; hij bezoekt het gebied om te luisteren en te beoordelen welke landelijke hulp nodig is. Demissionair premier Dick Schoof benadrukt dat het kabinet inzet blijft houden op versterking, schadeafhandeling en verbetering van het economisch perspectief voor de regio. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) wijst erop dat veiligheid en woningversterking nu prioriteit hebben en onderkent de toegenomen schrik en onzekerheid bij bewoners.
Achtergrond: seismisch effect van gaswinning kan nog jaren aanhouden nadat de winning is gestaakt, omdat veranderingen in ondergrondse druk en spanningsvelden tijd nodig hebben om te stabiliseren. Het KNMI verwacht dat het aantal bevingen op den duur afneemt, maar vraagt geduld en blijvende aandacht voor schadepreventie en nazorg.