Dit zijn de reacties op de zware aardbeving in Zeerijp. 'Je dacht dat het de goede kant op ging...'
In dit artikel:
In de nacht van donderdag op vrijdag is bij Zeerijp een aardbeving gemeten met een kracht van 3,4: de zwaarste dit jaar en volgens het KNMI de op twee na zwaarste ooit in Groningen. Rond 06:40 volgde een naschok van 2,1. De beving, veroorzaakt door de nasleep van jarenlange gaswinning uit het Groningenveld, bracht opnieuw schrik, schadezorgen en felle politieke reacties teweeg.
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) betreurt de onrust en wijst erop dat de bevingen voortkomen uit het langzaam vereffenen van het veld; het bedrijf werkt samen met KNMI en Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) aan onderzoek en benadrukt dat het daarom verstandig was de gaswinning te staken (men noemt 2023/afsluiting eerder dit jaar als belangrijke mijlpaal). SodM-topman Theodor Kockelkoren bevestigt dat de bevingen niet direct te stoppen zijn en pleit voor versnelling van de versterkingsoperatie, zodat huizen sneller veilig zijn.
Op provinciaal en lokaal niveau is de emotie groot. Gasgedeputeerde Susan Top spreekt van „een enorme kater” en waarschuwt dat de psychologische impact op bewoners zwaar weegt; ze dringt aan op een versnelde versterking en hekelt politieke partijen die hervatting van winning willen. Burgemeester Ben Visser uit Eemsdelta was ter plaatse in Zeerijp om steun te bieden en schetst gevoelens van moedeloosheid en bangzijn, vooral bij kwetsbare inwoners die angst- en stressklachten ervaren.
Belangenorganisaties reageren fel: leden van de Groninger Bodem Beweging (GBB) spreken van een „collectief drama” en benadrukken dat de versterkingsoperatie te traag verloopt. Voorzitter Coert Fossen verwacht honderden tot mogelijk duizenden schademeldingen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en dringt aan op een snelle, eenvoudige en menselijke afhandeling. Het Groninger Gasberaad noemt de beving een wake-upcall en wil dat de afhandeling en sanering van alle gaswinningslocaties prioriteit krijgen; zij pleiten ook voor structurele bestuurlijke aandacht, bijvoorbeeld via een staatssecretaris.
Politieke reacties liepen uiteen maar waren overwegend verontwaardigd of meelevend: leiders van ChristenUnie, SGP, GroenLinks-PvdA, SP, VVD en Volt betuigden steun en benadrukten dat versterking en schadeafhandeling prioriteit moeten zijn. JA21 blijft vasthouden aan haar standpunt over heropening van sommige putten voor noodgevallen; partijleider Joost Eerdmans zegt niet te pleiten voor directe hervatting maar wil discussie houden. Staatssecretaris Eddie van Marum (BBB), zelf Groninger, vindt verder boren onverstandig en bezocht later de regio om te luisteren en te kijken welke hulp nodig is.
Commissaris van de Koning René Paas noemde de beving „een harde klap” die de hoop dat stoppen met winnen alle zware bevingen zou voorkomen, aan diggelen sloeg. Hij waarschuwt dat het weken kan duren voordat de schade goed in kaart is. Ook de Nationaal Coördinator Groningen benadrukt dat veiligheid en woongevoel centraal moeten blijven staan.
Kortom: hoewel de grootschalige winning is beëindigd, werken de effecten nog lang door. De gebeurtenis vergroot de druk op overheid en uitvoerende instanties om versterking en schadeafhandeling te bespoedigen en om het vertrouwen en de veiligheid van Groningers snel en mensgericht te herstellen.