Dit Wageningse bedrijf tovert op wonderlijke wijze voedselresten om tot olie
In dit artikel:
In Wageningen hebben ondernemer Lars Langhout (37) en hoogleraar Jeroen Hugenholtz (67) NoPalm Ingredients opgericht om palmolie te vervangen door een olie gemaakt met gist uit voedselresten. Het idee ontstond in 2021 nadat Langhout een bericht over Hugenholtz’ experimenten zonder olie las; sindsdien bouwden ze een team van ongeveer dertig mensen en toonden ze in het lab én op proefschaal aan dat hun methode werkt.
Werkwijze: de start-up fermenteert grote hoeveelheden voedselafval (nu vaak aardappelschillen, maar ook afval van brouwers of zuivel) met een speciale gist gedurende circa 48 uur. De resulterende vla‑achtige massa wordt gedroogd en geperst; het vrijgekomen product — gistolie — lijkt qua uiterlijk en geur op palmolie en is bedoeld als 'drop‑in' vervanger zodat fabrikanten geen proces- of receptuuraanpassingen nodig hebben. De exacte giststam houden ze terughoudend, maar de techniek is volgens Hugenholtz bekend binnen vakkringen.
Schaal en economisch model: in het laboratorium en in een pilotopstelling lieten ze zien dat van 120.000 kilo voedselresten meerdere duizenden liters olie te maken zijn. Volgend jaar willen ze in het nabijgelegen Ede een kleine fabriek bouwen die zes dagen per week telkens 50.000 kilo reststromen verwerkt. De huidige kostprijs van hun olie is nog hoger dan gewone palmolie (naar verwachting circa 7–8 euro per kilo, bijna twee keer zo duur), maar het doel is om op termijn kostconcurrerend te worden. Langhout benadrukt dat veel concurrenten werken met genetisch gemodificeerde gisten en dure installaties, wat hen volgens hem duurder maakt.
Regulatie en markthaalbaarheid: de nieuwe olie moet nog goedkeuring krijgen van de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA); die uitspraak wordt binnen enkele maanden verwacht. Tot die tijd gebruiken bedrijven zoals Colgate de geproduceerde olie voor tests. Financiële uitdagingen blijven: hoewel NoPalm inmiddels ongeveer 6 miljoen euro aan privékapitaal heeft opgehaald, blijkt het lastig om in Europa groot groeikapitaal los te krijgen; banken tonen zich terughoudend.
Waarom dit belangrijk is: de productie van conventionele palmolie (circa 80 miljoen ton per jaar) leidt tot ontbossing in tropische gebieden. NoPalm wil met lokaal geproduceerde gistolie voedselresten een nuttige tweede bestemming geven en zo een duurzame, in Europa geproduceerde vervanger bieden. De ondernemers willen impact via een commercieel model maken in plaats van activistische acties.