Dit vindt De Groene de vijf beste boeken van de maand oktober

In dit artikel:

In oktober zagen Marja Pruis en Charlotte Remarque een maand die werd gedomineerd door ‘grote mannen en dikke boeken’, met een paar opvallende vrouwen tussen de regels. Schrijfster Deborah Levy, tijdens een gesprek met stagiaire Eva Markx bij het International Literature Festival Utrecht, vertelde hoe haar mengeling van memoires, reisliteratuur, filosofie en politiek uitgroeide tot wat zij noemt haar populaire ‘living autobiographies’ — werk dat soms twijfel opriep over wat wel of niet mag in literatuur.

De Hongaarse László Krasznahorkai kreeg dit najaar de Nobelprijs voor de literatuur, een keuze die onder meer Cyrille Offermans toejuicht. Dankzij vertaalster Mari Alföldi zijn uitdagende, ogenschijnlijke eindeloze zinnen en ongewone titels ook in het Nederlands bereikbaar. De columnmakers reflecteren erop dat zware literaire kunst vaak uit moeilijke politieke omstandigheden kan voortkomen — of dat zulke omstandigheden juist grote schrijvers voortbrengen.

Begin november overleed de Tsjechische schrijver Ivan Klíma op 94‑jarige leeftijd; zijn door Irma Pieper vertaalde roman Rechter tussen twee vuren (oorspronkelijk 1976) was recent weer onder de aandacht gekomen. Philip Roth wordt aangehaald als iemand die Klíma hoog aansloeg. Ook het Nederlandse literaire nieuws leverde gewicht: Peter Buwalda publiceerde het 688 pagina’s tellende De jaknikker, een boek dat zowel hoofdbrekens als leesplezier biedt.

Tussen al dat gewicht viel nog ruimte voor nieuw talent: debuten van Teddy Tops (met een Ernaux-achtige toon maar meer ritme) en Mirjam Liesker (die aandoet met humor ondanks serieuze thematiek) werden positief opgemerkt. Uiteindelijk schetst de maand een beeld van literatuur waarin omvang en intellect samenkomen — en waar ook vrouwen zich steeds nadrukkelijker laten horen.