Dit Europese bedrijf is betrokken bij de productie van bommen die Israël in Gaza gebruikt
In dit artikel:
De Europese raketfabrikant MBDA, deels eigendom van Airbus, levert via haar Amerikaanse dochteronderneming cruciale onderdelen — met name de vleugels, genaamd Diamond Back — voor de GBU-39 Small Diameter Bomb, een precisiebom die het Israëlische leger vaak inzet bij bombardementen in Gaza. Deze zweefbom, geassembleerd door Boeing, wordt regelmatig gebruikt door Israël in aanvallen die hebben geleid tot honderden Palestijnse burgerdoden, waaronder kinderen. Uit een gezamenlijk onderzoek van Follow the Money, The Guardian en Disclose blijkt dat ondanks toenemende kritiek van Europese regeringen op Israël vanwege de situatie in Gaza, de levering van deze onderdelen onverminderd doorgaat.
MBDA benadrukt dat zij voldoet aan alle relevante wet- en regelgeving, maar experts waarschuwen dat de levering van wapens aan Israël kan bijdragen aan ernstige mensenrechtenschendingen en schendingen van het internationaal humanitair recht. De GBU-39 beschikt over een bereik van 110 kilometer en een explosieve lading van 93 kilogram, ontworpen om effectief te zijn met minimale nevenschade, maar recente onderzoeken en incidenten, zoals een aanval op een school in Gaza waarbij circa honderd mensen omkwamen, tonen aan dat burgerslachtoffers frequent voorkomen. Volgens gegevens van het Stockholm International Peace Research Institute ontving Israël in 2023 alleen al circa 2600 van deze bommen uit de Verenigde Staten.
Hoewel de export van militaire onderdelen vanuit Europese landen naar Israël waarschijnlijk verboden zou zijn volgens nationale wetgeving en het VN-Wapenhandelsverdrag—dat wapentransfers verbiedt bij een ‘overheersend risico’ op mensenrechtenschendingen—valt de Amerikaanse dochteronderneming van MBDA onder Amerikaanse wetgeving, waar dergelijke leveringen legaal zijn omdat de VS het wapenhandelsverdrag niet hebben geratificeerd. Binnen de Amerikaanse politiek groeit echter de controverse; Democratische politici, waaronder Alexandria Ocasio-Cortez, dienden in mei 2025 een wetsvoorstel in om wapenleveranties aan Israël aan banden te leggen.
Critici, waaronder juridische experts en mensenrechtenorganisaties, stellen dat MBDA volgens Europees recht en haar eigen ethische code verplicht is risicobeoordelingen uit te voeren om te voorkomen dat haar producten bijdragen aan mensenrechtenschendingen, ook als die productie via de VS verloopt. Als MBDA niet medeplichtig wil zijn aan de oorlogvoering in Gaza, zou het volgens deskundigen kunnen overwegen het Amerikaanse dochterbedrijf af te stoten.
Vanuit Israël wordt benadrukt dat de militaire acties plaatsvinden in overeenstemming met het internationaal recht en dat maatregelen worden genomen om burgerslachtoffers te beperken. Tegelijkertijd waarschuwen VN-experts dat wapenleveringen aan Israël ernstige mensenrechtenschendingen kunnen faciliteren en dat staten risico lopen medeplichtig te worden aan internationale misdrijven, waaronder genocide.
Dit onderzoek onthult de complexe dynamiek tussen Europese wapenindustrie, internationale regelgeving en het conflict in Gaza, terwijl wapenleveringen aan Israël zowel ethisch als juridisch zwaar onder druk staan.