Dijk (SP): 'Geen begrip voor de oorlog, maar wil maniak Poetin wel begrijpen'
In dit artikel:
SP-lijsttrekker Jimmy Dijk noemt Vladimir Poetin een "maniak" en zegt dat het Oekraïense volk onze steun verdient, maar tegelijkertijd vindt hij dat Oekraïne geen plaats moet krijgen als NAVO- of EU-lid. In een gesprek met Nieuwsuur licht Dijk toe waarom de SP afwijkt van de meeste andere partijen in hun aanpak van Russische agressie: lidmaatschap van de NAVO zou de onderhandelingspositie schaden en vredesbesprekingen bemoeilijken.
De context is recent: vorig jaar stelde Mark Rutte bij zijn aantreden als NAVO-secretaris‑generaal dat Oekraïne “thuis hoort” bij het bondgenootschap, en de lidstaten spreken van een onomkeerbare weg naar lidmaatschap. Dijk noemt die koers onverstandig omdat Rusland uitbreiding als veiligheidsbedreiging ziet; hij benadrukt dat hij de invasie niet rechtvaardigt maar wel probeert te begrijpen hoe Poetin de wereld beziet om zo naar oplossingen toe te werken.
De SP verzet zich ook tegen de nieuwe NAVO‑norm om defensieuitgaven op te voeren naar 5 procent van het bbp (waarvan 1,5 procent aan indirecte zaken mag). De partij vreest een escalerende wapenwedloop en vindt dat publieke middelen beter naar zorg en onderwijs gaan. Tijdens de NAVO-top in juni in Den Haag organiseerde de SP een ‘tegentop’ over de-escalatie en een andere veiligheidsorde; daar kwamen buitenlandse sprekers vandaan met omstreden pro-Russische voorstellen, maar Dijk ontkent dat de SP die standpunten onderschrijft.
Op praktisch niveau stemde de SP tegen moties die langdurige financiële en militaire garanties zouden vastleggen, maar steunde de partij wel alle korte termijn‑hulpaanvragen — met uitzondering van levering van langeafstandsraketten, die volgens Dijk een escalatie naar Rusland kunnen veroorzaken. Politiek strategisch staat Dijk open voor deelname aan een kabinet (bij voorkeur met o.a. GroenLinks‑PvdA, CDA en D66) en zegt hij bereid te zijn tot compromissen; dat maakt het mogelijk dat het standpunt over de 5‑procentnorm bij onderhandelingen kan worden herzien.