Diependaele (N-VA) belooft "sterkere controle" op wapendoorvoer naar Israël nu rechter Vlaamse overheid op vingers tikt
In dit artikel:
Vlaams minister-president Matthias Diependaele (N-VA) wil de controle op militaire doorvoer naar Israël aanzienlijk aanscherpen, nadat een rechter de Vlaamse controledienst ernstig bekritiseerde. De aanleiding was een incident in juni waarbij een container met kegelrollagers, bestemd voor het Israëlische bedrijf Ashot Ashkelon Industries, werd tegengehouden in de haven van Antwerpen. Dit bedrijf produceert onder meer onderdelen voor militaire voertuigen die in Gaza worden ingezet. De container werd pas gestopt na een klacht van vredesorganisaties en een rechterlijke uitspraak waarin de overheid werd aangespoord haar wettelijke verplichtingen actiever na te leven.
Volgens het Vlaams Vredesinstituut schort het vooral aan de communicatie tussen douane en de Vlaamse dienst controle strategische goederen (DCSG). Beide instanties wachten te veel op elkaar om actie te ondernemen, waardoor verdachte transporten kunnen doorgaan. De rechter constateerde dat maandelijks meerdere schepen met goederen richting Israël vertrekken, waarvan niet uitgesloten kan worden dat ze vergunningplichtige militaire goederen bevatten. Dit duidt op structurele tekortkomingen in de controles.
Als reactie wil Diependaele de samenwerking tussen douane en DCSG verder versterken, zoals vastgelegd in een protocol van eind vorig jaar, en het personeel van de controledienst uitbreiden met extra voltijdse medewerkers die bevoegd zijn voor controles. Die uitbreiding werd ook opgenomen in het Vlaams regeerakkoord 2024 en het recent goedgekeurde Defensieplan. Bij de begrotingsvoorbereiding voor 2026 wordt bekeken of nog meer capaciteit nodig is.
Ondanks de kritiek stapte de Vlaamse regering in beroep tegen het vonnis, wat binnen de coalitie tot onenigheid leidde. Vooruit gaf aan dat het beroep niet grondig was besproken. Minister-president Diependaele stelt dat het beroep bedoeld is om juridische duidelijkheid te verkrijgen en mogelijke claims van bedrijven die vinden dat hun goederen onterecht worden geblokkeerd, te vermijden. Over de specifieke container benadrukte hij dat er geen intentie was om de goederen naar Israël te verzenden.
De situatie benadrukt de complexe balans tussen het handhaven van internationale wapenhandelregels, respect voor juridische procedures en de aandacht voor ethische en veiligheidsvragen rond militaire leveringen via Vlaamse havens.