Deze politieke partijen willen migranten deporteren

In dit artikel:

Vier Nederlandse partijen — PVV, FvD, JA21 en BBB — hebben in hun verkiezingsprogramma’s het begrip “remigratie” opgenomen. Experts, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en de AIVD luiden alarmbellen: zij zien remigratie niet als neutraal beleidsinstrument, maar als een geëufemiseerde term voor grootschalige uitzettingen van mensen met een migratieachtergrond, en als onderdeel van een bredere extreemrechtse strategie om zulke taal te normaliseren.

Wat en wie
- FvD formuleert de meest expliciete plannen: het partijprogramma spreekt over het “remigreren” van 100.000 laagopgeleide migranten om demografische verandering tegen te gaan. Oud-Kamerlid Freek Jansen pleitte eerder al voor het terugsturen van migranten die in de afgelopen vijftig jaar naar Nederland kwamen, ook al hebben sommigen daarvan een verblijfsvergunning.
- De PVV spreekt in het nieuwe programma over een vrijwillige remigratieregeling: één enkele retourvlucht zonder financiële prikkels, met de voorwaarde nooit terug te keren. In de Kamerprofileert de partij zich sinds kort relatief gematig en zegt vooral criminele asielzoekers te willen aanpakken, maar historische uitspraken van Geert Wilders tonen een langere lijn richting remigratiebeleid.
- JA21 wil remigratie bevorderen bij “mislukte integratie” en remigratie-uitkeringen herinvoeren; de partij wil de term normaliseren en benadrukt dat het geen extreem voorstel zou zijn, maar zij geeft geen concrete criteria voor “mislukte integratie”.
- BBB noemt remigratie ook in haar programma en koppelt het aan groepen migranten die niet volledig “tot hun recht komen” in Nederland, of aan verblijfsvergunninghouders als de veiligheidssituatie in het land van herkomst is verbeterd.

Ontstaansgeschiedenis en netwerken
Onderzoek van Follow the Money traceert het woord remigratie terug naar identitaire en extreemrechtse netwerken in Europa. Evenementen in mei nabij Milaan en eerdere bijeenkomsten in Londen, Wenen, Gent en Oostenrijk werden bezocht door figuren zoals Martin Sellner (identitair leider), de Geuzenbond, Voorpost en influencers als Eva Vlaardingerbroek; ook politici of ex-politici als Freek Jansen waren aanwezig als spreker. Thomas D., prominent in die kringen, werd later gearresteerd op verdenking van bezit van vuurwapens en het plannen van een rechts-terroristisch misdrijf. Dat soort contacten en bijeenkomsten illustreren hoe het woord vanuit radicale netwerken naar de bredere politieke debatten is doorgesijpeld.

Waarom deskundigen waarschuwen
- Terminologie: Onderzoekers en deskundigen noemen remigratie feitelijk deportatie of een elegante omkadering daarvan. Ze waarschuwen dat het woord dubbelzinnigheid creëert: zogenaamd “helpen terugkeren” terwijl het in praktijk om gedwongen of massale uitzetting kan gaan.
- Historische context: De term en de bijbehorende ideologie zijn verbonden met identitaire retoriek over ‘omvolking’ — de complottheorie dat de westerse bevolking systematisch vervangen zou worden — en gaan terug tot extremistische discours sinds de jaren zestig.
- Risico op geweld: AIVD en NCTV wezen na de extreemrechtse rellen op 20 september in Den Haag op de vraag of politiek taalgebruik bijdraagt aan het aanzetten tot geweld. Er bestaat een precedent: de Noorse terrorist Anders Breivik zag in uitspraken van Nederlandse politici eerder inspiratie. Veiligheidsdiensten concluderen al jaren dat het scenario van rechtse aanslagen in Nederland voorstelbaar is, vooral door geradicaliseerde individuen.

Gevolgen voor rechtsstaat en mensenrechten
Critici wijzen erop dat uitvoerbare remigratieprogramma’s botsen met internationaal recht (vluchtelingenrecht, verbod op willekeurige uitzetting) en fundamentele mensenrechten. Hoogleraren en onderzoekers noemen de plannen in ernstige bewoordingen; sommigen vergelijken de bureaucratische toepassing met etnische zuivering omdat ze groepen op basis van afkomst zouden kunnen uitsluiten of verwijderen.

Politieke dynamiek
Analisten signaleren dat de PVV als ‘trendsetter’ fungeert: als die partij de discussie opschuift, volgen andere partijen in het spectrum om stemmen te behouden of te winnen. De normalisering van extreemrechtse termen door midden- en centrumrechtse partijen wordt gezien als politiek risico omdat het acceptatie van radicaal taalgebruik vergroot en de ruimte voor extremistische actoren vergroot.

Kortom
De opname van “remigratie” in meerdere Nederlandse verkiezingsprogramma’s is meer dan een semantische ontwikkeling: het weerspiegelt een verschuiving in politiek taalgebruik waarin routes naar gedwongen terugkeer van mensen met een migratieachtergrond bespreekbaar worden gemaakt. Veiligheidsdiensten en experts waarschuwen dat die normalisering de deur kan openen naar beleid dat mensenrechten en internationale verplichtingen schaadt en dat het politieke klimaat kan bijdragen aan radicalisering en geweld.