Details bekend over verwachte vrijlating van gijzelaars morgen uit Gaza
In dit artikel:
Morgen moeten volgens de gemaakte afspraken de nog levende gijzelaars uit Gaza door Hamas worden vrijgelaten, uiterlijk voor 11.00 uur Nederlandse tijd. Zowel Hamas als Israël hebben dit bevestigd; een Israëlische coördinator noemde in de vroege ochtend (rond 05.00–06.00 uur Nederlandse tijd) een realistische optie voor de overdracht. De voorbereidingen lopen momenteel op volle toeren.
Hamas zegt dat de overgrote meerderheid van de gijzelaars Israëlisch is en dat zij op verschillende locaties in Gaza aan medewerkers van het Rode Kruis worden overgedragen. In tegenstelling tot eerdere situaties wordt geen propagandapodium verwacht. Israël rekent erop dat de zo’n twintig levende gijzelaars gelijktijdig worden vrijgelaten en per konvooi van zes tot acht voertuigen door het Rode Kruis naar Israël worden gebracht. Daar zullen de vrijgelatenen op een militaire basis herenigd worden met familie of — indien medisch nodig — eerst naar een ziekenhuis gaan. Internationale hulpverleners keren daarna terug naar Gaza om de overdracht van stoffelijke resten te ontvangen.
Over die lichamen bestaat veel onduidelijkheid. Hamas meldt in totaal 28 doden, maar laat weten niet alle stoffelijke resten binnen de gestelde termijn te kunnen vinden. Nabestaanden hebben al te horen gekregen dat hun geliefde mogelijk niet morgen zal terugkeren; hoeveel mensen daarmee voorlopig vermist blijven, is onduidelijk. Zodra lichamen in Israël aankomen, worden ze forensisch onderzocht om identiteit vast te stellen.
De vrijgave van bijna 2.000 Palestijnse gevangenen hangt af van het compleet overbrengen van de levende gijzelaars en de verwachte lichamen. Van 250 gedetineerden is bekend dat het gaat om mensen met een levenslange straf — hun namen zijn vooraf gepubliceerd. De andere ongeveer 1.700 gevangenen, onder wie 22 minderjarigen, zijn grotendeels inwoners van Gaza die sinds oktober 2023 in hechtenis zitten; hun identiteit is niet openbaar gemaakt. Een deel zit vast zonder formele aanklacht via administratieve detentie, een veelbekritiseerde Israëlische maatregel waarbij mensen op basis van geheim bewijs onbepaalde tijd kunnen worden vastgehouden en voor militaire rechtbanken komen.
Sommige vrijgelaten Palestijnen zullen terugkeren naar Gaza of de Westelijke Jordaanoever, anderen zullen naar landen als Qatar of Turkije vertrekken. Eerdere onenigheid speelt mee: in februari weigerde premier Netanyahu toen 600 gevangenen vrij te laten, uit protest tegen eerdere vernedering van gijzelaars door Hamas. Palestijnen vrezen dat Israël opnieuw de gevangenenuitwisseling kan tegenhouden als niet aan alle voorwaarden wordt voldaan.