Deense koeien sterven na invoering nieuwe milieumaatregel
In dit artikel:
Sinds 1 oktober zijn Deense melkveehouders met meer dan vijftig koeien verplicht het methaanremmende middel Bovaer aan het voer toe te voegen. Het additief, ontwikkeld door DSM Firmenich en door de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA vorig jaar goedgekeurd, moet de methaanuitstoot van runderen met circa 30 procent verminderen. Denemarken is het eerste land dat gebruik verplicht stelt als onderdeel van een ambitieus klimaatdoel: 70 procent minder landbouwgerelateerde broeikasgassen in 2030 ten opzichte van 1990.
Boeren kunnen kiezen voor jaarrond extra vet in het rantsoen of minimaal tachtig dagen per jaar Bovaer geven. De overheid geeft subsidie (50–65 euro per koe bij jaarrondgebruik, 17–20 euro bij het tachtigdagenschema); ruim 92 procent van de melkveehouders (ongeveer 1.400 bedrijven) koos voor dat kortere regime. Sinds de invoering melden tientallen bedrijven echter ziekten en sterfte onder koeien: dieren zijn sloom, hebben koorts, produceren minder melk of zakken door de hoeven; sommige moesten worden afgemaakt. Op sociale media circuleren foto’s en filmpjes van aangetaste dieren. Sommige boeren zeggen dat koeien herstellen wanneer Bovaer wordt gestopt, maar weer ziek worden zodra het middel opnieuw wordt gegeven.
De Deense Vereniging van Melkveehouders luidt alarm en heeft een intern onderzoek gestart; voorzitter Kjartan Poulsen vraagt om een “time-out” bij het ministerie van Landbouw en benadrukt dat de maatregel bedoeld was als klimaatoplossing, niet als risico voor diergezondheid. Het Deense Voedselagentschap heeft formeel klachten ontvangen en de Universiteit van Aarhus is gevraagd de oorzaak te onderzoeken; eerste resultaten worden pas na de jaarwisseling verwacht. Het ministerie wijst erop dat Bovaer door Europese instanties is goedgekeurd en dat er nog geen bewezen oorzakelijk verband is met de sterfgevallen.
Kritiek blijft: de werkzame stof 3-nitrooxypropanol (3‑NOP) is bij hoge dosering als “irriterend” en “mogelijk schadelijk voor voortplanting” geclassificeerd, en mengen vereist beschermende handschoenen. Producent DSM Firmenich zegt dat het middel veilig is bij aanbevolen dosering en uitvoerig getest. Voor nu blijven veel boeren in onzekerheid: enerzijds druk vanuit klimaatbeleid, anderzijds het instinct om te stoppen bij gezondheidsproblemen in de kudde.