Deense ambassadeur Ulf Melgaard wil met het Noorden 'baanbrekend' werken aan duurzame energie
In dit artikel:
Deense ambassadeur Ulf Melgaard roept op tot intensieve samenwerking tussen Denemarken en Noord-Nederland om een betaalbare, groene energievoorziening te realiseren. Hij bezocht voor de tweede keer de conferentie Wind meets gas, die op 9 en 10 oktober in de Martinikerk in Groningen plaatsvond en dit jaar voor de negende keer door New Energy Coalition werd georganiseerd. Het evenement brengt ruim 500 deelnemers uit meer dan twintig landen samen en zet groene waterstof, offshore-wind en regionale samenwerking centraal; ook de andere Noordse ambassadeurs nemen gewoonlijk deel aan panels hierover.
Melgaard wijst erop dat Denemarken en Noord-Nederland complementaire sterktes hebben: Denemarken is wereldleider geworden in windenergie en warmtenetten doordat het land minder fossiel gas had en daardoor vroeg in schonere technieken investeerde. Die ervaring en technologie kan volgens hem benut worden om projecten in Noordwest-Europa te versnellen, onder meer door gezamenlijke ontwikkeling van offshore windparken en de productie van groene waterstof. De Eemshaven speelt daarbij een cruciale rol als logistiek en verbindend knooppunt: sinds 2019 liggen Denemarken en Nederland met de 325 km lange Cobra-onderzeekabel aan elkaar gekoppeld voor elektriciteitsoverdracht.
Op beleidsniveau zijn er al concrete stappen: Gasunie en de Deense netbeheerder Energinet hebben afgesproken hun toekomstige waterstofnetten via Noord-Duitsland te verbinden — een besluit dat vorig jaar tijdens het staatsbezoek van koning Willem-Alexander aan Denemarken werd bekrachtigd. Dit moet binnen enkele jaren handel in groene waterstof mogelijk maken, waarbij naar verwachting grootschalige productie in bijvoorbeeld de Eemshaven een rol gaat spelen. Melgaard benadrukt dat infrastructuurbesluiten, regelgeving en langetermijngaranties essentieel zijn om grootschalige investeringen rendabel te maken; zonder transport- en opslagmogelijkheden blijft de businesscase voor producenten onzeker.
Tegelijkertijd waarschuwt hij tegen te hoge verwachtingen: het optimisme rond waterstof heeft in sommige gevallen geleid tot overschatting van wat op korte termijn haalbaar is. Denemarken heeft echter inmiddels de eerste waterstofproductie operationeel en exporteert die ervaring. Vooruitkijkend worden in november Deense bedrijven naar Noord-Nederland verwacht om samenwerking te bespreken, ook op het terrein van CO2-afvang en -opslag (CCS) in lege olie- en gasvelden — een gebied waarin Denemarken miljarden investeert en veel kennis heeft. Melgaard benadrukt dat dit geen eenrichtingsverkeer moet zijn; Nederlandse projecten en expertise kunnen in Europa leidend zijn en samenwerking dient systematisch en wederzijds te zijn.
Naast technische en economische overwegingen noemt hij de geopolitieke kwetsbaarheid van Noordzeeverbindingen. Incidenten zoals de aanslag op Nord Stream en verstoringen in datakabels en luchthavens tonen volgens hem aan dat veiligheid en weerbaarheid onderdeel moeten zijn van de energietransitieplanning.
Kort profiel: Ulf Melgaard is sinds augustus 2024 Deens ambassadeur in Nederland, geboren in 1977 in Odense, getrouwd met twee kinderen en getraind in internationaal recht (Kopenhagen en Oxford).