De zaak-Räsänen: van klein tweetje tot jarenlange strafzaak

In dit artikel:

Al meer dan zes jaar loopt in Finland een strafrechtelijke strijd rond het christelijke parlementslid Päivi Räsänen, die vervolgd wordt voor uitspraken over de bijbelse opvatting van seksualiteit. De zaak heeft nu het hoogste rechtscollege bereikt: het Finse hooggerechtshof moet het definitieve oordeel vellen tijdens een zitting op 30 oktober 2025.

Het geschil begon in juni 2019, toen Räsänen op sociale media een foto plaatste van Romeinen 1:26–27 met een kritische vraag over hoe de lutherse staatskerk steun kon betuigen aan Pride. Die post en later uitspraken leidden nog datzelfde jaar tot een politieonderzoek naar mogelijk haatzaaien en opruiing. Agenten vroegen haar de tweet te verwijderen; zij weigerde en beriep zich op de bijbel. Räsänen, zelf lid van een behoudende opwekkingsbeweging binnen de staatskerk en voormalig minister van Binnenlandse Zaken, onderging in totaal dertien uur aan verhoren.

In januari 2022 stond Räsänen samen terecht met lutherse bisschop Juhana Pohjola. Pohjola werd beschuldigd omdat zijn stichting in 2004 een brochure van Räsänen publiceerde met de titel „Man en vrouw schiep Hij hen”; die lang vergeten publicatie werd door de aanklager alsnog in het onderzoek betrokken. Ook een radiodeel van de aanklachten tegen Räsänen kwam aan de orde tijdens de zitting. De rechtbank in Helsinki verwierp echter alle aanklachten unaniem; in augustus 2023 bevestigde het gerechtshof die vrijspraak.

De openbare aanklager ging in beroep bij het hooggerechtshof, en dat proces is nu gepland voor eind oktober 2025. Als het hoogste gerechtshof uitspraak doet, is daarmee waarschijnlijk een eind gekomen aan een rechtsgang die inmiddels ruim zes jaar heeft geduurd. De zaak staat symbool voor de spanning tussen vrijheid van godsdienst en meningsuiting enerzijds en wetten tegen haatzaaien en bescherming van lhbti+-personen anderzijds — een breder maatschappelijk debat waarop de uitkomst invloed kan hebben.