De VVD gijzelt de formatie — en links betaalt de prijs voor een frame dat nooit tijdig is doorgeprikt
In dit artikel:
De formatie loopt vast omdat de VVD consequent weigert samen te werken met de fusiebeweging van PvdA en GroenLinks. Dat weigeren functioneert minder als inhoudelijk argument en meer als een zorgvuldig opgebouwd frame: rechts heeft jarenlang het beeld gecreëerd dat de nieuwe linkse combinatie te radicaal is, een etiket dat in het publieke debat bijna vanzelfsprekend klinkt. Het resultaat is dat de discussie over beleid is verschoven naar toon, stijl en herkenbaarheid — terrain waarop het rechtse frame effectief terrein wint.
De kern van het probleem ligt volgens het stuk niet in programma-inhoud, die dicht bij klassieke sociaal-democratie blijft, maar in beeldvorming. De fusiebeweging werd in de buitenwereld vaak als te stedelijk, moreel verheven en activistisch gezien, en daardoor niet meer verwant aan de concrete zorgen van mensen over huur, energie en onzeker werk. Interne strubbelingen en momenten van onhandige afhandeling van klachten — bijvoorbeeld rond antisemitisme — hebben het frame versterkt: dergelijke incidenten werden door tegenstanders aangegrepen als bewijs van radicaliteit en gebrek aan bestuurlijke volwassenheid.
De VVD profiteert van dat gat: zolang links in het marketingframe van rechts blijft zitten, hoeft de partij haar eigen beleidsfalen op woningmarkt, zorg en armoedebestrijding niet te verdedigen; één korte, herhaalde afwijzing van een samenwerking volstaat politiek. Dat is cynisch maar strategisch effectief, stelt de auteur.
De oplossing ligt niet bij de VVD maar bij de fusiebeweging zelf. Herstel begint met interne cultuurverandering: meer ruimte voor verschil, steviger omgaan met verharding binnen de gelederen en harde grenzen tegen elke vorm van discriminatie. Kritischer en consequenter optreden tegen antisemitisme is zowel ethisch noodzakelijk als politiek essentieel. Belangrijker nog is het terugwinnen van een herkenbaar sociaal-democratisch verhaal: betaalbare huizen, zekerheid in werk, toegang tot zorg en een betaalbare energierekening centraal zetten.
Tegelijk moet het progressieve verhaal verbinden wat rood en groen kan versterken — klimaatbeleid dat banen schept, huurders beschermt en regio’s perspectief biedt — zodat het niet als vage idealen klinkt maar als concrete verbetering van iemands leven nu. Als links menselijker, herkenbaarder en meer gericht op die dagelijkse knelpunten wordt, verdwijnt het radicaliseringsframe vanzelf: niet door het te bestrijden, maar door het overbodig te maken.