De VVD gijzelt al direct weer de formatie

woensdag, 5 november 2025 (11:23) - Joop

In dit artikel:

De VVD blokkeert volgens dit commentaar vanaf het begin de formatie door GroenLinks-PvdA op voorhand uit te sluiten, juist op het moment dat verkenningen zijn begonnen. Terwijl de liberalen zichzelf profileren als hoeders van bestuurlijke stabiliteit, creëert hun harde lijn politieke verlamming: een partij trekt een electorale rode lijn die de mogelijkheden voor een breed meerderheidskabinet dichttimmert en zo het land schaadt. Dat gebeurt in Nederland — waar coalitievorming normaal gesproken draait om onderhandelen en compromissen — en juist nu, terwijl kiezers om daadkracht vragen.

Het artikel wijst op de kern van het probleem: uitsluiting van partijen betekent in praktijk dat sommige stemmen minder meetellen en dat coalitieruimte kunstmatig wordt verkleind. De VVD rechtvaardigt het buitensluiten deels met de wens van kiezers voor ‘rechts beleid’, maar die redenering past niet bij de Kamerverhoudingen, die juist om brede samenwerking vragen. Uitsluiten lijkt meer ingegeven door electorale berekening en partijbescherming dan door principiële bezwaren.

Niet alle partijen zijn volgens de schrijver even geschikt voor deelname — de PVV is genoemd als voorbeeld van bestuurlijke onbetrouwbaarheid door eerdere incidenten met Wilders — maar dat geldt niet voor GroenLinks-PvdA; hun blokkade door de VVD wordt vooral getypeerd als strategisch en kortzichtig. De mogelijke alternatieven aan rechts (zoals JA21) bieden volgens de auteur weinig bestuurlijke ervaring en grote inhoudelijke verschillen, wat nieuwe risico’s op instabiliteit creëert.

Gevolg is dat de formatie al op dag één vastzit, met het risico op vervroegde verkiezingen in 2026 als deze houding blijft voortduren. Tegelijkertijd staan urgente dossiers op de plank — zorg, woningmarkt, klimaat, economie, migratie, defensie, onderwijs, natuur en veiligheid — die juist om een stabiel kabinet en interpartijdige compromissen vragen. De schrijver roept VVD-leider Yeşilgöz en haar ploeg op te stoppen met de ondemocratische gijzeling van onderhandelingen en eindelijk te gaan praten, in plaats van te dreigen of zich te verschansen.

Er komt ook een oproep aan de andere partijen (D66, CDA, GroenLinks-PvdA) om realistisch water bij de wijn te doen; politiek is, zo wordt betoogd, problemen oplossen in plaats van morele lessen uitdelen. Als meerdere leiders bereid zijn boven partijbelang uit te stijgen, kunnen zij de schade herstellen en laten zien wat bestuurlijk leiderschap is. Blijft de VVD rigide, dan kan die strategie de partijleider duur komen te staan — en de PVV juist weer in de kaart spelen. Conclusie: stop met spelletjes, ga regeren en laat de Kamer weer functioneren als controlerende volksvertegenwoordiging.