De val van Pokrovsk - Oekraïne-oorlog in kritieke fase
In dit artikel:
De strijd om de Donbas lijkt een beslissend kantelpunt te hebben bereikt nu Russische eenheden naar eigen zeggen de stad Pokrovsk hebben ingesloten. Moskou meldt dat ongeveer 5.500 Oekraïense militairen in en rond de stad omsingeld zijn en opgedragen zijn zich over te geven. Onafhankelijke waarnemers luiden dat dit vrijwel zeker maakt dat geheel Donbas in Russische handen zal vallen, met grote gevolgen voor de resterende Oekraïense verdedigingslinies.
Analisten schetsen directe militaire consequenties: na Pokrovsk kunnen Russische troepen doorstoten richting de Dnjepr — de natuurlijke grens van de Donbas — en vanuit het noorden Oekraïense eenheden afsnijden of omsingelen, waaronder steden als Kramatorsk en Slavyansk. Commentatoren als Brian Berletic beschouwen het verlies als catastrofaal; Rusland zou met minder tegenstand drones en omringingsoperaties makkelijker kunnen inzetten en de Oekraïense verdediging systematisch uitputten in een war of attrition.
Politieke reacties vanuit Washington hebben geen wapenfeit veranderd. De regering-Trump heeft de druk op Poetin opgevoerd door met levering van Tomahawk-kruisraketten te dreigen en sancties af te kondigen tegen Russische oliebedrijven Rosneft en Lukoil. Ook wordt bij landen als China en India aangedrongen hun olie-aankopen uit Rusland te staken, maar het is onduidelijk of die landen zullen toegeven aan Amerikaanse eisen. Analisten waarschuwen dat de reactie van die grootmachten cruciaal is: als zij zich niet laten bewegen, kan de uitkomst van het conflict – en daarmee de toekomstige mondiale verhoudingen – fundamenteel anders uitpakken.
Binnen de Amerikaanse regering speelt volgens berichten en critici een ideologische verdeeldheid mee. Marco Rubio, genoemd als invloedrijke speler in Trumps buitenlandse beleid, zou een harde lijn promoten; tegenstanders beweren dat neoconservatieve adviezen Trump een te optimistisch beeld van de Oekraïense mogelijkheden hebben gegeven. Sommige observatoren menen dat Trump zelf vooral richting een bevroren conflict streeft: Europa bezighouden met Rusland zodat de VS zich op China kan richten.
Op technologisch vlak wijst recente berichtgeving op Russische vooruitgang. Westerse media reageren verontrust op verbeterde Russische drones die volgens analyses superiorer zouden zijn aan veel westerse types, en op nieuwe raketontwikkelingen. De Oreshnik-raket is in massaproductie, en op 26 oktober werd door Rusland een succesvolle test van de kern-aangedreven kruisraket Burevestnik gemeld — een wapen dat volgens Russische leiders een zeer groot bereik en moeilijk te detecteren profiel heeft. Dit soort systemen wordt door sommigen als een potentiële gamechanger en destabiliserend voor de strategische verhoudingen gezien.
Tenslotte wijzen recente peilingen op een diepgaande verandering in Oekraïne zelf: het draagvlak voor doorgaan met de oorlog is sterk gedaald. Waar in 2022 meer dan zeventig procent voor voortzetting was, wilde afgelopen zomer maar een kleine minderheid nog doorgaan; een meerderheid noemt onderhandelingen nu wenselijk om het conflict te beëindigen.