De Taliban zijn begonnen met het afsluiten van het internet. 'Afghanistan wordt twintig jaar terug in de tijd geworpen'

zondag, 21 september 2025 (13:49) - NRC Handelsblad

In dit artikel:

Sinds begin deze week voeren de Taliban stappen uit om het internet in Afghanistan af te knijpen, nadat leider Haibatullah Akhundzada een verbod aankondigde dat “immoreel gedrag” moet tegengaan. Internetwaakhond NetBlocks meldde dat meerdere delen van het land offline gingen; de eerste melding kwam dinsdag uit de noordelijke provincie Balkh. In de dagen daarna bevestigden lokale autoriteiten dat ook Baghlan, Badakhshan, Kunduz, Nangarhar en Takhar geraakt zijn. Kabul lijkt vooralsnog deels bereikbaar, maar in steden als Jalalabad rapporteren bewoners wél ingrijpende storingen, soms inclusief mobiele data.

De maatregel kwam voor veel ambtenaren als een verrassing. Het ministerie van Telecommunicatie had dit jaar juist onderzoek gedaan naar filtering van pornografie, games en goksites; die commissie werd door Akhundzada’s decreet gepasseerd. Het verbod noemt expliciet glasvezelverbindingen — de ruggengraat voor snel en stabiel internet die veel overheidsinstellingen en bedrijven gebruiken. Sinds 2021 leggen de de facto autoriteiten naar eigen zeggen honderden kilometers glasvezel aan, maar lokale bronnen stellen dat andere verbindingstypes nog werken. In de praktijk blijken wifi-netwerken onbetrouwbaarder en zijn prepaid mobiele datapakketten duur, waardoor een gedeeltelijke blokkade al grote gevolgen heeft.

Journalisten, hulpverleners en bedrijfsleven waarschuwen dat een breed internetverbod de samenleving terugwerpt. Medewerkers van banken en overheidsdiensten vrezen dat cruciale diensten tot stilstand komen; veel kleine en middelgrote ondernemers zijn online afhankelijk van betalingen en contact. Ook onderwijs lijdt: since de aanscherping van vrouwenrechten na 2021 volgden veel meisjes en studenten lessen via internet, en schrijvers- en vrouwencollectieven gebruikten online platformen als veilige ruimte. Vluchtelingenfamilies in het buitenland ervaren extra angst: wie in ballingschap zit, vreest het moment dat contact met achterblijvers volledig is verbroken.

Analisten en betrokkenen denken dat het intentionele doel — het bestrijden van 'ongepaste' inhoud — technisch minder ingrijpend had kunnen worden gerealiseerd met gerichte filters. In plaats daarvan lijkt de beslissing te zijn genomen vanuit ideologische motieven, zonder voldoende aandacht voor de technische en maatschappelijke consequenties. Mocht de afsluiting verder uitbreiden naar een volledige nationale shutdown, dan betekent dat een ingrijpende beperking van communicatie, economie en onderwijs in een land dat al onder zware beperkingen leeft.