De slinkse manier waarop de overheid jouw voedselkeuzes probeert te beïnvloeden

In dit artikel:

Onderzoeksjournalist Marc van der Vegt vestigt de aandacht op een recent rapport, in opdracht van het ministerie van Landbouw, over de voedseltransitie en True Pricing — het internaliseren van externe milieukosten in voedselprijzen. Het rapport adviseert True Pricing niet los te gebruiken maar te combineren met labels, keurmerken en informatie binnen een gestandaardiseerd kader. Van der Vegt vat droog samen: “Dus, labelen en beprijzen die handel.”

De auteurs bevelen gerichte communicatie en gedragsinterventies aan: zet ‘donkergroene’ actoren in (mensen die al duurzaam consumeren) en gebruik emotioneel aantrekkelijke boodschappen via betrouwbare bronnen om ‘lichtgroenen’ te overtuigen en nieuwe sociale normen te vestigen. Voor de groep ‘Terughoudend’ wordt brede communicatie zonder druk geadviseerd om weerstand te verminderen.

Van der Vegt plaatst het advies in een breder politiek-bestuurlijk perspectief: volgens hem sluiten internationale kaders zoals de SDG’s en nationale plannen onder invloed van de Green Deal aan op een agenda die vlees- en visconsumptie moet terugdringen. Hij waarschuwt dat dit kan leiden tot beperkende regulering en CO2-beprijzing van basisbehoeften en uit kritiek op wat hij ziet als een verschuiving naar meer gedragsbeïnvloeding en bestuurlijke ingrepen. De discussie raakt zo aan grotere vragen over keuzevrijheid, beleidsinstrumenten (nudge vs. verbod) en de balans tussen duurzaamheid en individuele vrijheid.