De politie weigert uitleg na 350 keer opvragen persoonsgegevens van een demonstrant
In dit artikel:
12 november 2025 — Klimaatactivist Egbert Born zag zijn persoonsgegevens honderden keren door de politie opgevraagd worden, maar kreeg geen uitleg en zijn klacht werd door de politie geweigerd. Born, jarenlang woordvoerder van onder meer Extinction Rebellion en meerdere malen deelnemer aan acties tegen kolenoverslag, ontdekte dat agenten in totaal 350 keer zijn gegevens raadpleegden — verdeeld over 107 verschillende dagen. Het betrof gevoelige informatie uit de Basisregistratie Personen (BRP): adres, geboortedatum, burgerservicenummer en ook gegevens van familieleden.
De politie stelde de toegang tot die informatie gebeurde 'automatisch' zodra een naam in hun systemen werd ingevoerd, en weigerde daarom de klacht te behandelen omdat de klachtenprocedure volgens hen alleen geldt voor handelingen van specifieke medewerkers. Daarnaast zei de politie dat het uitzoeken van alle opvragingen een onevenredige belasting van capaciteit zou zijn.
De Nationale Ombudsman spreekt dat tegen en noemt de handelwijze onacceptabel. Volgens het rapport werden de gegevens geraadpleegd nadat agenten namen in de politiesystemen hadden ingevuld, en gaat het daarmee wél om concrete gedragingen van medewerkers. De Ombudsman wijst er bovendien op dat de politie onvoldoende heeft uitgelegd waarom onderzoek naar de opvragingen onuitvoerbaar zou zijn en dat de organisatie meer gericht leek op afwijzen dan op leren van de situatie. Hij waarschuwt dat de huidige inrichting van politiesystemen mogelijk niet voldoet aan wettelijke eisen: de politie houdt in de praktijk niet goed bij waarom persoonsgegevens worden geraadpleegd, terwijl dat wel verplicht is.
Eerdere journalistieke onderzoeksreeks (De Groene Amsterdammer, Investico, Trouw) wees ook al op veelvuldige, grootschalige opvragingen van demonstranten, ook van mensen zonder strafrechtelijk verleden. Experts vrezen dat zo’n praktijk het demonstratierecht kan ondermijnen doordat mensen zich onvrij voelen om te protesteren.
Born zegt dat hij het vertrouwen in de politie volledig kwijt is: "Ik vertrouw de politie voor geen cent meer." De politie betreurt dat en zegt de bevindingen intern te zullen bespreken; ze benadrukt dat privacyfunctionarissen werken aan optimalisatie van systemen en werkprocessen. De Ombudsman blijft aandringen op betere regels en transparantie rondom databewaring en toegang.