De opmerkelijkste boeken van deze week

In dit artikel:

Elke zondag zet de boekenredactie een selectie opmerkelijke titels in de schijnwerpers. In de nieuwste tiplijst springen vooral boeken uit die historische levensverhalen combineren met grotere maatschappelijke thema’s, plus romans die familiebanden en identiteit onderzoeken.

Hoofdaanbevelingen van deze week
- Annejet van der Zijl — De zwevende wereld
Van der Zijl raakte gefascineerd door twee vergeten levens na een bezoek aan het Japanmuseum in Leiden: de Duitse wetenschapper Von Siebold en zijn Japanse dochter Kusumoto Ine (roepnaam Oine), die in de negentiende eeuw de eerste vrouwelijke arts in Japan werd. In haar non-fictieboek reconstrueert ze dat grensoverschrijdende, avontuurlijke verhaal en vraagt ze zich af wat er na het mythologiseren van zulke figuren overblijft.

- Daan Heerma van Voss — Schijnoffers
Op het oppervlak een spionageroman, maar het emotionele hart ligt bij relaties en familie. De protagonist David wil zich meten met grote inlichtingendiensten, terwijl schrijver Heerma van Voss in deze roman onderzoekt hoe schrijven zich verhoudt tot de band met vader en moeder — een thema dat in zijn eerdere werk terugkeert en hier een andere accenten krijgt.

- Lea Ypi — Onwaardig. Overleven in een tijd van extremen
De Albanese auteur dook in het levensverhaal van haar grootmoeder en mengt historische roman met archiefonderzoek. Haar reconstructie brengt de lezer door de woelige twintigste-eeuwse geschiedenis van Zuidoost-Europa; Ypi zegt daarbij te zoeken naar een manier om ‘de geschiedenis na te vertellen zonder de arrogantie van het heden.’

- Dirk Alkemade — Radicale democratie – Pieter Vreede (1750-1837) en de Nederlandse revolutie
Een jonge historicus haalt Pieter Vreede, een bijna vergeten Nederlandse revolutionair, uit de vergetelheid. Alkemade bewerkt zijn proefschrift tot een toegankelijke handelseditie die een levendige episode van Nederlandse politieke geschiedenis opnieuw onder de aandacht brengt.

- Naja Marie Aidt — Oefeningen in donkerte
Aidt schrijft een intieme roman over een personage dat als kind leerde niet bang te zijn in het donker — een beeld dat in het verhaal wringt zodra blijkt dat die moeder wegkeek voor wat in het daglicht niet kon blijven.

- Amity Gaige — Harthout
In plaats van een thriller kiest Gaige voor psychologische diepgang: een vermissingsdraad gebruikt ze als kader om de complexe moeder-dochterrelatie te onderzoeken.

- Lara Pawson — Verbruikt licht
Debuutroman waarin alledaagse huishoudelijke objecten worden verbonden aan verstrekkende, vaak sinistere geopolitieke gebeurtenissen; een experiment met symboliek en moraal.

Kort overzicht van eerdere weken (selectie)
- Ian McEwan — Wat we kunnen weten (2 september): McEwan waagt zich aan de klimaatroman met een verteller uit 2119 die terugkijkt op de cultuur van 1990–2030. Kritiek en lof vinden elkaar rond stijl en thematiek.
- Francine Oomen — Hoe overleef ik alles wat anders gaat dan gedacht? (2 september): een volwassen vervolg op de populaire jeugdserie, waarin de toon en personage-opbouw onderwerp van discussie zijn.
- Jan Blokker jr — Mannetje van de krant (2 september): persoonlijke biografie van columnist Jan Blokker, vol tegenstrijdigheden en inzicht in zijn publieke rol.
- Antjie Krog — Binnenrijm van bloed (17 augustus): een autobiografische roman over de moeizame moeder-dochterband in Zuid-Afrika, met scherpe morele en emotionele contrasten.
- George Eliot — Middlemarch (10 augustus): een nieuwe editie van de klassieker, aanleiding voor reflectie op huwelijk, gender en kansen in de 19e eeuw.
- Frantz Fanon-biografie door Adam Schat (10 augustus): leidraad bij het herlezen van Fanons invloedrijke, revolutionaire denken over kolonialisme en dekolonisatie.
- Diverse herontdekkingen en vertalingen: van Letse klassiekers (Zigmunds Skujiņš) tot vernieuwde edities van Hans Fallada en experimenten als Walter Abish’ Alfabetisch Afrika — de redactie besteedt aandacht aan zowel canonieke werken als verrassende vondsten uit andere talen.

Thematische lijnen
De selectie toont enkele terugkerende concernpunten: interesse in kleine levens die grote politieke veranderingen illustreren (Van der Zijl, Ypi), romans die familie en identiteit centraal stellen (Heerma van Voss, Gaige, Aidt), en heruitgaven of vertalingen die culturele tradities opnieuw zichtbaar maken (Perec, Skujiņš, Fallada). Daarnaast blijft de recensieredactie nieuwsgierig naar literaire experimenten en boeken die maatschappelijke kwesties — klimaat, kolonialisme, geopolitieke conflicten — in persoonlijke verhalen vertalen.

Praktisch
De genoemde titels worden in de rubriek meestal begeleid door recensies, interviews of achtergrondstukken; lezers die verdieping zoeken, kunnen die analyses raadplegen voor oordelen over stijl, thematiek en literaire kwaliteit. De wekelijkse selectie is bedoeld als leidraad: van serieuze non-fictie tot scherpe romans en verfrissende debuten.